KASIM 2025 YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ

Kasım 2025’te Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), üretici maliyetlerinde yaşanan yavaş ama devam eden artış eğiliminin sürdüğünü gösterdi. Yıllık bazda %27,23’e gerileyen artış oranı, önceki yılın aynı dönemindeki %29,47’lik seyre göre daha ılımlı bir görünüm ortaya koyuyor. Bununla birlikte aylık bazdaki %0,84’lük artış, üretici tarafında enflasyonist baskıların tamamen ortadan kalkmadığını, özellikle belirli alt sektörlerde maliyetlerin yukarı yönlü seyrettiğini işaret ediyor.

Aralık ayına göre kümülatif artışın %26,72 seviyesinde bulunması ise yıl sonu yaklaşırken üretici fiyatlarının 2025 boyunca istikrarlı bir şekilde yükseldiğini gösteriyor.

Genel Görünüm: Üretici Enflasyonu Yavaşlıyor Ancak Etkisi Devam Ediyor

Tablodaki değişim oranları, son üç yıl içinde üretici fiyatlarının belirgin derecede soğuduğunu ortaya koyuyor:

Dönem  2023      2024      2025

Yıllık Yİ-ÜFE        %42,25  %29,47  %27,23

Bu üç yıllık gerileme, özellikle küresel emtia fiyatlarındaki dengelenme, enerji piyasalarındaki stabilizasyon ve iç talepteki kontrollü seyirle birlikte değerlendirildiğinde rasyonel bir görünüm sunuyor. Ancak 2025’te hâlen %27 seviyesinde seyreden üretici enflasyonu, tüketici enflasyonu üzerinde gecikmeli ve kademeli bir baskı oluşturmaya devam ediyor. Bu da 2026’nın ilk aylarında TÜFE tarafında maliyet yönlü etkilerin sürdüğüne dair bir işaret olarak görülebilir.

Sanayi Sektörlerinin Yıllık Değişiminde Belirgin Ayrışma

Sanayinin dört ana sektöründeki yıllık değişimler sektörel maliyet dinamiklerini açık biçimde ortaya koyuyor:

Madencilik ve taş ocakçılığı: %32,60

İmalat: %27,04

Elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı: %24,92

Su temini: %57,62

Özellikle su temini sektöründeki %57,62’lik artış, yılın en dikkat çekici kalemlerinden biri olarak öne çıkıyor. Bu sektör hem altyapı maliyetleri hem de enerji yoğun bir üretim yapısına sahip olduğundan genel fiyatlama davranışlarında önemli bir yukarı yönlü baskı yaratabiliyor.

İmalat sektöründeki %27,04’lük artış, genel endeksle büyük ölçüde paralel. Bu durum, üretici fiyat enflasyonunun temel sürükleyicisinin imalat sanayi olduğunu teyit ediyor.

Ana Sanayi Grupları: Maliyet Yapısının Ayrıntılı Seyri

Ana Sanayi Grupları (MIGs) yıllık bazdaki değişim oranları, üretim zincirindeki maliyet geçişkenliğini anlamak açısından kritik öneme sahip:

Ara malları: %23,09

Dayanıklı tüketim malları: %33,17

Dayanıksız tüketim malları: %31,65

Enerji: %27,40

Sermaye malları: %28,44

Ara mallarındaki artışın %23,09 ile görece düşük bir seviyede kalması, gelecek dönemlerde maliyet geçişkenliğinin nispeten sınırlanabileceğini gösteriyor. Buna karşın dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarında %30’un üzerinde seyreden yıllık artış oranları hem ihracat fiyatlarını hem de iç fiyatlama davranışlarını yakından ilgilendiren önemli bir unsur.

Aylık Değişimler: Enerji Kaleminde Dikkat Çekici Düşüş

Kasım 2025 için sektörel aylık değişimler, üretici fiyatlarının kısa vadeli hareketlerinde önemli ipuçları sunuyor:

Madencilik: +%1,77

İmalat: +%1,17

Elektrik, gaz: –%3,10

Su temini: +%2,02

Özellikle elektrik ve gaz üretimi ile dağıtımında %3,10’luk aylık düşüş, Yİ-ÜFE’nin daha yüksek bir seviyeye çıkmasını engelleyen en temel unsur oldu. Enerji maliyetlerindeki bu düşüş hem üreticiler hem de imalat sanayii açısından kısa vadede pozitif bir maliyet avantajı sağlayabilir.

Ana Sanayi Grupları aylık bazda değerlendirildiğinde:

Ara malları: +%1,27

Dayanıklı tüketim malları: +%1,08

Dayanıksız tüketim malları: +0,48

Enerji: –%0,48

Sermaye malları: +%1,54

Bu tablo, enerji dışındaki ana gruplarda maliyetlerin artmaya devam ettiğini, dolayısıyla üretici fiyatlarında yaygın bir yukarı yönlü eğilim bulunduğunu teyit ediyor.

Genel Değerlendirme ve Beklentiler

Kasım 2025 Yİ-ÜFE verileri, üretici fiyatlarındaki artış hızının önceki yıllara göre yavaşladığını ancak maliyet baskılarının tamamen ortadan kalkmadığını ortaya koyuyor. Özellikle:

Su temini ve dayanıklı tüketim mallarında yüksek artışlar,

İmalat sanayinin endeks üzerindeki belirleyici ağırlığı,

Enerji maliyetlerindeki oynaklık

Sonraki dönemde tüketici fiyatlarını etkileme potansiyeline sahip.

2026 yılına girilirken, üretici maliyetlerinin ılımlaşması tüketici enflasyonunun orta vadede daha istikrarlı bir patikaya oturmasına katkı sağlayabilir. Ancak sektörler arası ayrışmanın sürdüğü, özellikle hizmet ve gıda odaklı maliyetlerde kalıcılığın devam ettiği bir görünüm dikkat çekiyor.

Kaynak: Sanayi Haber Ajansı