A1 Capital’den dünyadan haberler

A1 Capital'in raporuna göre, Döviz yükümlüsü tüzel kişilerin döviz ve Türk lirası cinsinden mevduat ve katılma hesaplarına sağlanan destek kaldırıldı. Raporda, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından hazırlanan “Döviz Yükümlülüğü Olan Tüzel Kişilerin Döviz veya Türk Lirası Cinsinden Mevduat ve Katılma Hesaplarına Sağlanacak Destek Hakkında Tebliğ'in Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlandığı belirtilirken şunlar aktarışdı:

“Tebliğe göre, döviz yükümlülüğü olan tüzel kişilerin döviz veya Türk lirası cinsinden mevduat ve katılma hesaplarına sağlanacak destek hakkında tebliğ yürürlükten kaldırıldı.

“Mal ve hizmet tedarikinde alacaklıya yapılan geç ödemelere ilişkin temerrüt faiz oranının sözleşmede öngörülmediği veya ilgili hükümlerin geçersiz olduğu hallerde uygulanacak faiz oranı yıllık yüzde 53,25 olarak belirlendi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından hazırlanan “Mal ve Hizmet Tedarikinde Geç Ödemelerde Uygulanacak Temerrüt Faiz Oranı ve Alacağın Tahsili Masrafları İçin Talep Edilebilecek Asgari Giderim Tutarı Hakkında Tebliğ” Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, Türk Ticaret Kanunu'nun 1530'uncu maddesinin yedinci fıkrası uyarınca mal ve hizmet tedarikinde alacaklıya yapılan geç ödemelere ilişkin temerrüt faiz oranının sözleşmede öngörülmediği veya ilgili hükümlerin geçersiz olduğu hallerde uygulanacak faiz oranı yıllık yüzde 53,25, alacağın tahsili masrafları için talep edilebilecek asgari giderim tutarı 1.475,00 Türk lirası olarak tespit edilmesine karar verildi.

“İstanbul'da aralıkta önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 1,74, toptan fiyatlar yüzde 0,82 artış gösterdi. İstanbul Ticaret Odası (İTO), 2024 Aralık İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi ile Toptan Eşya Fiyatları İndeksi verilerini açıkladı. Buna göre, kentte; perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi aralıkta bir önceki aya göre yüzde 1,74, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 0,82 arttı. Önceki yılın aynı dönemine göre fiyat değişimlerini gösteren İTO 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi yüzde 55,27, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 40,64 arttı.

“TEPAV (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı), Aralık 2024 dönemi için gıda fiyat endeksi verilerini açıkladı. Buna göre, gıda fiyatları Aralık ayında yüzde 1,34 oranında artarken son üç aydır devam eden yükseliş eğiliminde bir yavaşlama gözlemlendi. Aralık 2024 itibarıyla yıllık gıda enflasyonu yüzde 38,5 olarak hesaplandı. Aralık ayında, taze meyve ve sebze kategorisinde fiyatı en hızlı düşen ürünler arasında kabak, ayva ve kivi bulunurken; kırmızılahana, patlıcan ve nar gibi ürünlerde ise belirgin fiyat artışları yaşandı. Taze meyve ve sebzeler dışında, balık, bal ve toz tatlılarındaki fiyat artışları da dikkat çekti. Diğer taraftan, hazır sütlü tatlılar, kabak çekirdeği ve buğday ununda ise fiyat düşüşleri görüldü.

“Ekonomi'nin haberine göre; Çin'den ithal edilen otomobillere yönelik gümrük vergisi artırıldı. Çin menşeli benzinli ve hibrit otomobillere uygulanan ilave gümrük vergisi yüzde 40'tan yüzde 50'ye çıkarıldı. Yeni düzenlemenin fiyatlarda yüzde 10'a yakın maliyet artışı yaratacağı belirtiliyor. Türkiye'ye Çin'den ithal edilen otomobillere yönelik ek gümrük vergileriyle ilgili yeni karar, 1 Ocak 2025 tarihi itibari ile yürürlüğe girdi. 31 Aralık 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeye göre; Çin menşeli benzinli ve hibrit otomobillere uygulanan ilave gümrük vergisi yüzde 40'tan yüzde 50'ye çıkarıldı. Böylece mevcuttaki yüzde 10 gümrük vergisine gelen ek yüzde 50 vergi ile içten yanmalı ve hibrit araçların vergi oranı toplamda yüzde 60 oldu. Elektrikli ve şarj edilebilir hibrit araçlardaki (PHEV) yüzde 40'lık ek vergi oranı ise değişmedi.

“Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Filyos'taki temasları kapsamında Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşların yöneticileriyle video konferans bağlantısı kuran Bakan Bayraktar, sahada bulunan ekiplere yeni yılın ilk talimatını verdi. Bakan Bayraktar, 2025'in keşifler yılı olacağını kaydetti. İlk bağlantısını günlük petrol üretiminin 70 bin varili aştığı Şırnak Gabar'daki ekiplerle gerçekleştiren Bayraktar, Gabar'daki üretimin günlük 100 bin varile çıkmasını beklediğini ifade etti. Bayraktar, kar yağmur demeden görevini yerine getiren çalışanları tebrik etti ve 2025'te Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Bölge Müdürlüğü inşaatına başlayacaklarını anlattı.

“SPK, yeniden değerlemeye tabi tutarlarda düzenlemeye gitti, halka arz için başvuracak şirketlerde artık 2,4 milyar lira aktif büyüklük ve 1,2 milyar lira ciro şartı aranacak.

“Rusya ile Ukrayna arasında, Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya akışına yönelik 50 ylıllık transit geçiş anlaşması sona erdi. Gazprom'dan yapılan açıklamada, Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya sevkiyatına ilişkin anlaşmanın bugün (TSİ) 08.00 itibarıyla sona erdiği belirtildi.

“Kiev'in anlaşmayı uzatmayı reddetmesi nedeniyle 1 Ocak sabahı itibarı ile Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya geçişi tamamen durduruldu. Avrupa Birliği, Rusya'dan ithal ettiği boru hattı gazının yaklaşık yüzde 30'unu kaybedebilir. Study of World Markets Direktörü Alexey Bobrovsky TASS'a yaptığı açıklamada, son üç yılda Ukrayna doğalgaz boru hattı sistemi üzerinden Avrupa'ya yaklaşık 15-20 milyar metreküp gaz sevkettiğini söyledi. Uzmana göre Ukrayna güzergahı olmadan Rusya'nın AB'ye giden gaz trafiği yılda 39 milyar metreküpe düşecek. TASS'ın hesaplamalarına göre, geçtiğimiz yıl Rusya'dan boru hattı aracılığıyla Avrupa'ya (Türkiye dahil) yapılan toplam gaz ihracatı, bir önceki yıl 49 milyar metreküp iken bu yıl yaklaşık 52 milyar metreküpe ulaşabilir. 2024 yılı sonunda Ukrayna üzerinden transit geçiş 15.4 milyar metreküpü aştı. Avrupa bölgesi Rusya'dan gelen boru hattı gazının yüzde 30'una kadarını kaybedebilir.

“Financial Times ekonomistlerinin yaptığı ankete göre, Donald Trump'ın dünyanın en büyük ekonomisini “Önce Amerika” diyen korumacı politikalarla yeniden şekillendirme vizyonu, yatırımcıların ABD'nin seçilmiş başkanının planları üzerindeki yükselişiyle tezat oluşturacak şekilde büyümeye zarar verecek. ABD, İngiltere ve Avro Bölgesi'nde 220'den fazla ekonomistle Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşünün ekonomik etkileri üzerine yapılan ankete katılanların çoğu, Trump'ın korumacı politikalarının, seçilmiş başkanın “Maganomics” olarak adlandırdığı diğer unsurların faydalarını gölgede bırakacağına inanıyor.

“Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, “2024 hareketli bir yıldı ve 2025 de en az onun kadar heyecan verici olacağa benziyor” dedi ve yüzde 2 enflasyon hedefine 2025 yılında ulaşılacağını umduğunu söyledi. Lagarde, X'te yayınladığı bir video yeni yıl mesajında,”2024'te enflasyonu düşürme konusunda önemli ilerleme kaydettik ve umarım 2025, beklendiği ve stratejimizde planlandığı gibi hedefe ulaştığımız yıl olur. Elbette enflasyonun yüzde 2'lik orta vadeli hedefte sürdürülebilir bir şekilde istikrar kazanmasını sağlamak için çabalarımızı sürdüreceğiz” dedi. Euro bölgesi tüketici fiyatları büyümesinin geçen yıl boyunca yavaşladığını ve Eylül ayında ECB'nin hedefinin altına düştüğünü, ancak son aylarda tekrar yükseldiğini belirten Lagarde, yakın vadede enflasyonun mevcut seviyesi etrafında dalgalanacağı konusunda uyardı.

“Avrupalı otomobil parçası tedarikçilerindeki iş kayıpları, kıtanın otomotiv endüstrisindeki yavaşlamanın üretim tedarik zincirinin kaderini etkilemesiyle 2024 yılında iki kattan fazla arttı. Avrupa Otomotiv Tedarikçileri Birliği'nin (Clepa) Financial Times için yaptığı analize göre, 2023 yılında 15.000'in biraz üzerinde olan sektördeki iş kaybının 2024 yılında 30.000'den fazla olduğunu gösterdi.

“Avustralya'da konutların değeri 2024 yılı Aralık ayında yaklaşık iki yılın ardından ilk kez düşüş gösterdi. Avustralya ve Yeni Zelanda'da hizmet veren risk yönetim şirketi Corelogic tarafından hesaplanan verilere göre, ulusal konut değer endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,1 azaldı. Böylece en son 2023 yılı Şubat ayında yaşanan gerilemenin 23 ay sonrasında yeniden düşüş yaşandı.

“Çin'in imalat sektörü faaliyetlerine ilişkin özel sektör göstergesi, Aralık ayında imalat sektörünün genişlemeye devam ettiğini, ancak daha yavaş bir hızda olduğunu ve Pekin'in son teşvik çabalarının ekonomiyi istikrara kavuşturmaya yardımcı olduğunu gösterdi. Caixin Media Co. ve S&P Global tarafından açıklanan verilere göre, Caixin imalat satın alma yöneticileri endeksi Aralık ayında Kasım ayındaki 51,5 seviyesinden 50,5 olarak geriledi. Ancak 50 puanın üzerinde kalmaya devam etti Caixin'e göre, Aralık ayında piyasa iyileşirken hem arz hem de talep genişledi. Üretim alt endeksinin 14. ay üst üste genişleme bölgesinde olduğunu ve toplam yeni siparişlerin Aralık ayında üst üste üçüncü ay arttığını belirten Caixin, yatırım mallarının üretim ve satışlarının düşmesiyle her ikisinin de daha yavaş bir hızda genişlediğini sözlerine ekledi.

“Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 2025'e girerken, gelecek yılda ekonomide iç ve dış zorlukları aşmayı vadederek Çin halkına güven mesajı verdi. Devlet Başkanı Şi'nin devlet medyası tarafından yayımlanan yeni yıl mesajında, “ekonomiye güven” teması ön planda yer aldı. Şi, 14. Beş Yıllık Kalkınma Planı'nın son yılı olan 2025'te, Çin'in daha etkin ve ileriye etkili politikalarla yüksek nitelikli kalkınmayı, bilimde ve teknolojide güçlenmeyi ve kendine yeterliliği destekleyeceğini, ekonomik ve sosyal kalkınmanın temelini koruyacağını vurguladı.

“Citi analistleri, Çin'in emlak sektörünün Mart ayındaki Ulusal Halk Kongresi'ne kadar bir politika boşluğu ve diğer nedenlerin yanı sıra, yavaş yerel politika uygulaması nedeniyle 2025 yılında düşük performans göstermesinin muhtemel olduğunu öngörüyor. Banka, listelenen 35 Çinli emlak geliştiricisinin 2025 satışlarında yüzde 23'lük bir düşüş kaydetmesini bekliyor. Citi analistleri, Çin'in politika desteğinin doğru yönde ilerlediğini ancak uygulanmasının zaman alacağını belirtiyorlar. 35 geliştiricinin Aralık ayı ev satış verilerinin beklenenden daha güçlü olduğunu ve 2024'te yıllık bazda ikinci bir büyüme ayına işaret ettiğini ifade ediyorlar.

“Özel sektör düşünce kuruluşları ve diğer kuruluşlar, 2025 mali yılı için Japon ekonomisinin istikrarlı bir büyüme göstereceğini öngörüyor. Ekonomistler, politika faizinin 2025 mali yılında yüzde 0,75 ile yüzde 1 arasında bir seviyeye ulaşacağını öngörüyor. Ancak, Trump yönetiminin politikalarının yaratabileceği belirsizlikler, bir risk faktörü olarak değerlendiriliyor. Nomura Securities'in Japonya baş ekonomisti Kyohei Morita, Japon ekonomisinin bu yılki görünümü hakkında, “Fiyat artışları, maaş artışları ve faiz artışlarının 'üçlü artışı' normalleşen bir ekonomi yaklaşımına doğru ilerleyeceğiz” dedi.

“Washington Post gazetesi Çin devletine bağlı hacker'ların ABD Hazinesi'nin ekonomik yaptırımlarla ilgili ofisine girdiğini bildirdi ve Hazine'nin bu hafta başlarında duyurduğu siber saldırının hedeflerini açıkladı. İsmi açıklanmayan ABD'li yetkililere atıfta bulunan Washington Post, hacker'ların Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi ve Finansal Araştırma Ofisi'ni ele geçirdiğini ve ABD Hazine Bakanı Janet Yellen'in ofisini de hedef aldığını belirtti. Bakanlık bu hafta başında milletvekillerine gönderdiği bir yazıda hacker'ların “büyük bir olay” gerçekleştirerek gizlilik derecesi verilmemiş belgeleri çaldığını açıkladı. Hangi kullanıcıların ya da departmanların etkilendiği ise belirtilmedi.

“Güney Kore'nin perakende yatırımcıları, borsadaki yükselişin Donald Trump'ın ikinci başkanlığı döneminde de devam edeceğini düşünerek ve ülkelerinde yıllarca süren düşük hisse senedi performansından dolayı ABD hisse senetlerine akın ediyor. Financial Times'ın Kore Menkul Kıymetler Deposu verilerine dayandırdığı haberine göre, 2024 yılı sonunda bir önceki yıla göre yüzde 65 artışla 1 milyar $'a ulaştı. Bu durum, geçen yıl Kospi benchmarkında listelenen yerel hisselerin 5,4 milyar Won (3,6 milyar $) değerinde net satışıyla keskin bir tezat oluşturarak endeksi yaklaşık yüzde 10 aşağı çekti.Bu durum, hükümetin “Kurumsal Değer Yükseltme” girişimiyle tarihi düşük değerlemeleri artırma çabalarına rağmen gerçekleşti. Tesla, Güney Koreli yatırımcılar tarafından tutulan en popüler denizaşırı hisse senedi oldu ve Elon Musk'ın Temmuz ayında X'teki bir gönderide Korelileri “akıllı insanlar” olarak adlandırmasına neden oldu.

“Güney Kore Merkez Bankası Başkanı, artan siyasi ve ekonomik belirsizlik nedeniyle bu yıl para politikasının gevşetilme hızının esnek olması gerekeceğini söyledi. Perşembe günü yaptığı yeni yıl konuşmasında “Bu yıl ekonomimizi çevreleyen koşullar her zamankinden daha zor olacak” dedi.

“Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus hükümetinden ve ülkenin en büyük bankası Sberbank'tan, Çin ile yapay zeka alanında işbirliğinin geliştirilmesini istedi. Kremlin'den yapılan yazılı açıklamaya göre, Putin, yapay zeka alanında çeşitli talimatlar verdi. Rus hükümeti ve Sberbank'a Çin ile yapay zeka alanında işbirliğini geliştirme talimatı veren Putin, bu alanda uluslararası bir derginin yayımlanmasını istedi. Batılı ülkelerin yüksek teknoloji ürünler alanında kapsamlı yaptırımlar uyguladığı Rusya, bu alanda BRICS ülkeleriyle iş birliğini geliştirmeye çalışıyor. Putin, 11 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Rusya'nın yapay zeka alanındaki küresel yarışta yer alabilmek için çalışmalarını hızlandıracağını söylemişti.”

SANAYİ HABER AJANSI