Cumhuriyetin ilk yıllarından bu yana önemsenen bölgesel gelişme politikaları, 2024-2028 Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (BGUS) ile yeni bir vizyona taşınıyor.
Dünya genelinde ülkeler arasındaki kalkınma farklılıkları kadar, aynı ülke içerisinde de bölgeler arasında sosyoekonomik gelişmişlik düzeyleri farklılık gösterebiliyor. Türkiye’de bu farkların azaltılması ve yerel potansiyelin kalkınmaya maksimum katkı sağlaması amacıyla uzun yıllardır yürütülen bölgesel gelişme politikaları, yeni dönemde daha stratejik bir zemine taşınıyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde hazırlanan ve 2024-2028 dönemini kapsayan Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (BGUS), Türkiye’nin tüm bölgelerinde sürdürülebilir kalkınma vizyonunu güçlendirmeyi hedefliyor. BGUS ile birlikte, yerel potansiyellerin değerlendirilmesi, rekabetçiliğin artırılması, kamu ve özel sektör yatırımlarının yönlendirilmesi ve bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılması için yeni bir yol haritası belirlendi.
Kalkınma Ajansları Öncü Rol Üstleniyor
2004 yılından itibaren bölgesel kalkınma politikalarında yaşanan dönüşüm, Türkiye genelinde kurulan 26 Kalkınma Ajansı ve GAP, DAP, DOKAP, KOP gibi Bölge Kalkınma İdareleri ile kurumsal bir yapıya kavuşmuştu. Bu kurumlar aracılığıyla bölgelerde yerinden planlama, projelendirme ve uygulama süreçleri etkinleştirildi. Kalkınma Ajansları koordinasyonunda hazırlanan ikinci ve üçüncü nesil bölge planları, kamu ve özel sektör yatırımları için stratejik çerçeveler sunuyor.
2014-2023 Döneminde Önemli Başarılar Sağlandı
Bir önceki strateji dönemi olan 2014-2023 BGUS ile birlikte eğitim, sağlık, altyapı ve istihdam gibi alanlarda bölgelerde önemli ilerlemeler kaydedildi. Girişimcilik, AR-GE, ihracat kapasitesi ve yenilikçilik göstergelerinde yükseliş yaşandı. Türkiye’nin en düşük gelirli ve en yüksek gelirli bölgeleri arasındaki gelir farkı azaldı; bölgesel yakınsama hedefinde somut sonuçlar elde edildi.
Yeni Dönemde Küresel Eğilimler Dikkate Alındı
2024-2028 BGUS, yalnızca ulusal hedefleri değil, küresel mega eğilimleri ve değişen dünya dinamiklerini de dikkate alıyor. Hazırlık sürecinde, güncel literatür ve uluslararası politika belgeleri incelenerek kanıta dayalı bir yaklaşım benimsendi. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan YER-SİS ve SEGE gibi önemli veri kaynaklarından faydalanıldı. Bu dönemde mekânsal tipoloji analizleriyle birlikte yerel düzeyde fark yaratan, “terzi usulü” destek mekanizmaları öne çıkacak.
Katılımcı Bir Yaklaşımla Hazırlandı
Strateji belgesi hazırlanırken hem merkezi kurumlar hem de yerel paydaşlar sürece dahil edildi. BGUS’un oluşumunda sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler ve özel sektör temsilcileri de katkı sağladı. Bu sayede, yerel sahiplenme artarken, bölgelerin kalkınma hedefleriyle uyumlu politika geliştirme süreçleri güçlendirildi.
Amaç: Rekabetçi, Yenilikçi ve Sürdürülebilir Bölgeler
Yeni dönemde Türkiye’nin bölgesel gelişme politikalarında öncelikli hedefi, her bölgenin küresel değer zincirinden daha fazla pay almasını sağlamak. Bu kapsamda, yerel potansiyellerin azami düzeyde kullanılması, bölgeler arası refah farklarının azaltılması, uluslararası fonların daha etkin kullanılması ve projecilik kültürünün yaygınlaştırılması planlanıyor.
Türkiye, 2024-2028 BGUS ile bölgesel kalkınmada daha kapsayıcı, rekabetçi ve sürdürülebilir bir yapıya geçişi hedefliyor. Yeni strateji, sadece bölgelere değil, Türkiye ekonomisinin genel dinamizmine de ivme kazandıracak gibi görünüyor.
Kaynak: Sanayi Haber Ajansı