İstanbul, 2 Ekim (Hibya) – Halk Yatırım’ın değerlendirmelerine göre Çin’in bu hafta kapalı olduğu Asya piyasalarında Tayvan borsası da tayfun nedeniyle bugün işlem görmeyecek.
Halk Yatırım, ABD vadelilerinde ılımlı negatif seyrin hakim olduğunu belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Dün piyasalarda neler oldu?
Dün İran’ın İsrail’e yönelik başlattığı füze saldırılarının ardından jeopolitik risklere ilişkin endişeler kuvvetlendi. İran tarafından yapılan açıklamada, misilleme yapılması halinde İsrail'in tekrar hedef alınacağı ifade edildi. İran BM temsilcisinin BM Güvenlik Konseyi’ne gönderdiği mektupta, füze saldırısının “BM Şartı'nın 51. maddesine göre meşru müdafaa hakkı uyarınca” gerçekleştirildiği belirtildi. Diğer yandan Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, Başkan Biden’ın ABD ordusuna İsrail'in kendini İran saldırılarına karşı savunmasına yardım etmesi ve İsrail'i hedef alan füzeleri vurması için talimat verdiği belirtildi.
ABD’de dün makroekonomik veri gündemi tarafında ise PMI verileri, JOLTS açık iş ilanları ve Dallas Fed hizmet aktivitesi takip edildi. S&P Global imalat PMI final verisi Eylül ayında 47,3 ile 47 olan beklentilerin üzerinde gerçekleşti. ISM imalat PMI ise 47,2 seviyesinde sabit kaldı. Beklenti 47,5’te bulunuyordu. Böylelikle imalat endeksi altıncı ayda da 50 eşik değerinin altında daralmaya işaret etti. Verinin detaylarına bakıldığında; ödenen fiyatlar 54,0’dan 48,3’e, istihdam ise 46,0’dan 43,9’a geriledi. Yeni siparişler ise Eylül ayında 44,6’dan 46,1’e yükseldi. Dallas Fed hizmet endeksi Ağustos ayındaki -7,7 seviyesinden Eylül’de -2,6’ya yükseliş kaydetti. Bu hafta açıklanacak istihdam piyasasına ilişkin ilk veri olarak piyasalarda gözler JOLTS açık iş ilanlarındaydı. Açık iş ilanları Ağustos ayında 8,04 mn ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Önceki ayın verisi ise 7,67 mn’den 7,71 mn’ye revize edildi. Ağustos ayında açık iş sayısı, inşaat ile eğitim hariç eyalet ve yerel yönetimlerde artış gösterdi. Diğer hizmetlerde ise azaldı.
ABD’de ayrıca başkan yardımcısı adayları Demokrat Tim Walz ile Cumhuriyetçi JD Vance canlı yayında bir araya geldi. Orta Doğu’daki savaştan, yasa dışı göçmen sorunu, kürtaj tartışmaları ve ekonomik duruma ilişkin birçok konu tartışmada öne çıktı. Walz İsrail'e desteğinin tam olduğunu ve ABD'nin Orta Doğu'daki varlığının devam etmesi gerektiğini söyledi. Vance ise Biden-Harris yönetiminin İran'a milyarlarca dolar vererek onları güçlendirdiğini ifade etti. Cumhuriyetçi aday, Trump döneminde ekonomide iyi bir çizgi yakaladıklarını ancak demokratların bunu bozduğunu belirtti. Walz ise Harris'in ekonomik planına ilişkin olarak planın orta sınıfı yeniden güçlendirecek unsurları öne çıkardığını söyledi. Canlı yayın sonrası yapılan anketlerde, tartışmayı Cumhuriyetçi başkan yardımcısı adayı Vance’ın bir miktar daha önde tamamlandığına ilişkin görüş ön plana çıktı.
Bu gelişmelerle ABD piyasaları günü negatif seyirle tamamladı. S&P 500 endeksi %0,93 düşüşle 5.708,75, Dow Jones endeksi %0,41 düşüşle 42.156,97, Nasdaq endeksi ise %1,53 düşüşle 17.910,36 seviyesinden günü tamamladı.
Avrupa piyasalarında da İngiltere hariç negatif görünüm hakimdi. Euro Stoxx 50 endeksi %0,93 düşüşle 4.954,15, DAX endeksi %0,58 düşüşle 19.213,14, CAC 40 endeksi %0,81 düşüşle 7.574,07 seviyesinden günü tamamladı. Diğer yandan FTSE 100 endeksi ise %0,48 artışla 8.276,65 puandan günü kapattı.
Euro Bölgesi’nde dün final imalat PMI ile öncü TÜFE açıklandı. Beklentinin 44,8 olduğu imalat PMI Eylül ayında 44,8’den 45,0’a yükseldi. Bölge’de tüketici enflasyonu Eylül’de aylık bazda %0,1 düşüş gösterdi. Beklenti değişim olmaması yönündeydi. Yıllık TÜFE ise beklentilere paralel olarak %2,2’den %1,8’e geriledi. Böylelikle enflasyon 2021’den sonra ilk kez AMB’nin %2 olan hedefinin altında gerçekleşti. Çekirdek TÜFE ise Eylül’de yıllık bazda %2,8’den %2,7’ye geriledi. Enflasyon verisinin detaylarına bakıldığında enerji fiyatları yıllık %6,0 düşüş kaydetti. En yüksek artış ise %4,0 ile hizmet enflasyonunda gerçekleşti. Ağustos ayında hizmet enflasyonu %4,1 artmıştı. AMB Başkanı Lagarde Pazartesi günü yaptığı açıklamada enflasyonun kontrol altına alınması konusunda iyimser olduklarını, bunun ise Ekim ayındaki faiz kararına yansıyabileceğini söylemişti. Açıklanan veri sonrası piyasalarda faiz indirimine ilişkin beklentiler güç kazandı.
ABD tahvil faizlerindeki fiyatlamalara baktığımızda, ABD 10 yıllık tahvil faizi %3,73, 2 yıllık tahvil faizii %3,60 seviyesine geriledi. VIX endeksi ise 16,73’ten 19,26 seviyesine yükseldi.
Bugün ne bekliyoruz?
Çin’in bu hafta kapalı olduğu Asya piyasalarında Tayvan borsası da tayfun nedeniyle bugün işlem görmeyecek. Bölge’nin diğer piyasalarında ise bu sabah risk iştahı çoğunlukla negatif seyrediyor. Nikkei %1,95, Kospi endeksi %0,78, IDX Composite endeksi %0,86 düştü. Hang Seng endeksi ise %5,62 ile pozitif yönde bulunuyor.
Dün Japonya’da yeni başbakan Shigeru Ishiba'nın açıklamaları takip edildi. Ishiba, kabinesine artan hayat pahalılığının hane halkına etkisini hafifletmek için yeni bir önlem paketi hazırlamalarını söyleyeceğini ifade etti. Ekonomik Canlandırma Bakanı Ryosei Akazawa ise ülkenin deflasyonu gerçekten yenmesini sağlamak için merkez bankasının daha fazla faiz artırımını değerlendirirken daha dikkatli olması gerektiğini söyledi.
ABD vadelilerinde ılımlı negatif seyir hakim.
ABD’de bugün ADP özel sektör istihdamı izlenecek. Ağustos’ta 99 bin kişi artan istihdamın Eylül’de 125 bin kişi artış göstermesi bekleniyor. Euro Bölgesi’nde ise işsizlik oranı ve AMB üyelerinin açıklamaları takip edilecek. İşsizlik oranının Ağustos ayında %6,4’te sabit kalması bekleniyor.
Gelecek gündemde neler var?
ABD’de yarın haftalık işsizlik başvuruları, hizmet PMI ve dayanıklı mal siparişleri takip edilecek. 20 Eylül ile sona eren haftada işsizlik maaşı başvuruları 218bin kişi artış göstermişti. Eylül ayında ISM hizmet PMI’ın 51,5’ten 51,6’ya yükselmesi bekleniyor. Haftanın son işlem gününde ise tarım dışı istihdam verisi açıklanacak. Ağustos’ta 142 bin olan tarım dışı istihdam verisinin Eylül’de 146 bin seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. İşsizlik oranının %4,20’de sabit kalması beklenirken, ortalama saatlik kazançların %0,30 artışla yıllık bazda %3,80’de sabit kalacağı tahmin ediliyor. Euro Bölgesi’nde Perşembe günü hizmet ve bileşik PMI’ın yanı sıra ÜFE takip edilecek. ÜFE’nin Ağustos’ta aylık %0,4 artış göstermesi, yıllık bazda ise %2,4 düşmesi bekleniyor.”
SANAYİ HABER AJANSI