Orta sınıf eriyor

TÜİK gelir dağılımı endeksine göre, nüfusun yüzde 20’lik gruplarına göre gelirden aldığı pay içinde en zengin yüzde 20’nin payı önceki yıla göre 1,8 puan artarak yüzde 49,8’e ulaştı. Bu oran, nüfusun en zengin yüzde 20’sinin, kalan yüzde 80’i kadar gelir elde ettiği anlamına geliyor.

TÜİK verilerinde, en zengin yüzde 20’nin payının 2019 hariç tüm yıllarda arttığı ve gözleniyor. 2023 nüfusuna göre Türkiye’deki 16,6 milyon kişi, geriye kalan 68,7 milyon kişi kadar gelir elde ediyor. Yüzde 10’luk verilere bakıldığında ise yaklaşık 8,3 milyon kişi, toplam gelirin yaklaşık çeyreğini (yüzde 24,3’ünü elde ediyor. Kalan yüzde 75’i 77 milyon kişi paylaşıyor.

TÜİK gelir dağılımı anketi bir önceki yıldaki gelir seviyelerini ölçüyor. Dolayısıyla 2023 verileri 2022’deki geliri düzeyini gösteriyor.

HANE GELİRLERİ ENFLASYON KADAR ARTTI

TÜİK verilerinde, hanelere giren toplam geliri gösteren yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir gelirinin 2023 döneminde önceki yıla göre yüzde 70,7 oranında artarak 167 bin 983 TL olduğu belirtildi. Enflasyon 2022’de yüzde 64,27 olarak ölçülmüştü.

TÜİK’in, çocuk-yetişkin ayrımına göre harcama farklılıklarını da dikkate alarak hesapladığı gelire göre ise hanelerdeki kişilerin geliri 2023 döneminde önceki yıla göre yüzde 72,3 oranında artarak 83 bin 808 TL oldu. Gelir dağılımı istatistiklerde tutarlar enflasyon etkisi dikkate alınmadan hesaplanıyor.

GELİRİ EN AZ ARTAN ÜCRETLİLER OLDU

Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla işverenlerde 408 bin 174 TL, kendi hesabına çalışanlarda 115 bin 622 TL, ücretli maaşlılarda 102 bin 821 TL ve yevmiyelilerde 53 bin 334 TL olarak hesaplandı. En yüksek artış %108,1 ile yevmiyelilerde, en düşük artış ise %80,7 ile ücretli maaşlılarda oldu.

TÜİK verilerine göre 15-64 yaş grubunda, 2022 döneminde işsiz olanların yüzde 42,4’ü iş buldu. Ancak işsiz olanların yüzde 15,2’si iş aramaktan vaz geçme ya da başka nedenlerle işgücü dışına çıktılar. Çalışanların yüzde 90,5’i çalışmaya devam etti, yüzde 3,3’ü işini kaybetti. Yüzde 6,2’si de işgücü dışına çıktı. İşgücüne katılmayanların yüzde 89,9’u yine işgücü dışında kaldı. Bunlardan yüzde 7,2’si çalışmaya başladı, yüzde 2,9’u da işgücüne katıldı ancak iş bulamadı.