2024 YILI BİTKİSEL ÜRÜN 2. TAHMİNLERİ

Ülkemizde tarım ürünleri maliyetleri, enflasyonla birlikte maalesef artmaya devam ediyor. Tarım üreticilerimiz de bu durumdan olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz haldedir. Tarım girdi maliyetlerinin yüksekliğinden dolayı tarlasını ekmeyen, ekim alanlarını boş bırakan çiftçilerimizi yazılı ve görsel basından izlemekteyiz. Son bir yıla bakıldığında zirai ilaç, mazot, gübre, fide gibi üreticinin olmazsa olmazı olan maliyetler katlanarak arttığını görüyoruz ve üreticilerimizin de gelirleri giderleri zor karşılıyor veya karşılamıyor.

Günümüzde Adana’da üreticide 1 veya 2 TL olan patlıcan marketlerde 15-16 TL ye,1-1,5 TL olan limon ise 15 TL’den satılıyor. Bu kadar fark nereden geliyor veya bu kadar makas neden açılıyor? Araştırılması ve denetim altına alınması gereken bir konudur. Durum böyle olunca sebze ve meyve fiyatları yükseliyor ve fiyatlar bir çizgide tutulamıyor. Öncelikle dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızın enflasyon oranı diğer yüksek gelirli vatandaşlarımızdan çok üzerinde olduğundan fakir ve yoksul vatandaşlarımız istediğini alıp yiyemiyor, sadece seyretmekle yetinmek zorunda kalıyor.

Ülkemizde ekim alanlarının birçoğunun boş bırakıldığını belirtmiştim. Bazı ekim alanlarına ise siteler, fabrika binaları yapılıyor. Ne kadar tezat bir durum değil mi? Çünkü zirai alanlar zaten bir fabrika özelliğine sahiptir ve ektiğiniz zaman yılda bir veya birden fazla mahsul alabilirsiniz. Tarım ürünleri üreticilerine devlet tarafından çeşitli destek verilmektedir ama verilen bu destekler bir kez daha gözden geçirilmeli, yeni önlemler alınmalıdır. Çünkü verilen destekler yetersiz kalmaktadır. Öncelikle yukarıda saydığım çiftçinin olmazsa olmazı olan zirai ilaç, tohum, gübre, fide maliyetleri makul bir seviyeye çekilmeli, bunlardan alınan KDV de sıfırlanmalıdır. Ayrıca mazottan alınan KDV ve ÖTV’den de çiftçilerimiz muaf tutulmalıdır.

Bir başka konu ise sıkı ve sürdürülebilir bir tarım politikamızın mevcut olmamasıdır. Devlet destekli, hangi ürünün nereye, ne miktar ekileceğine yerel yönetimler yardımıyla devlet tarafından belirlenmelidir. İsteyen istediğini eker veya ekmez diyebilirsiniz ama makul ve mantıklı destek sunulduğunda çiftçilerimiz devletin öngörülerine uyacaktır.

Orta vadeli planda tarım ve hayvancılık için yeni önlemler alınacağı ve bu sektörlere daha fazla destek sağlanacağı açıklandı. Bu ülkemizde bitkisel üretim için de son derece önemlidir. Ayrıca tarım alanlarının daha verimli kullanılması, ekim alanlarının çoğalması olmazsa olmazlardandır. Bu bağlamda baktığımızda ithalattan kurtularak yerli üretime önem vermemiz gerektiği aşikardır. Tarım bakanlığının iki yıl ekilmeyen alanların kiraya verileceği kararı da tam bir tartışma konusudur. Çünkü kazanç sağladığı taktirde ekim yapılacağı kesindir ama yukarıda bahsetmeye çalıştığım sebeplerden dolayı maalesef alanlarımız boş kalmaktadır.

Uzunca bir süreden bu yana devam eden gıda ürünleri enflasyonu yüksek seyrettiği ve tarım üreticilerin kazanç sağlayamadığı ve bazı yörelerimizde çiftçilerin seslerini yetkililere duyurabilmek için çeşitli eylemler yaptıklarına tanık oluyoruz. Çözüm bulunmaz ise gıda enflasyonunun yükseleceği ve özellikle tarım ürünlerinde kıtlık çekilebileceği ihtimali yüksektir.

TÜİK tarafından 2024 yılı bitkisel üretim 2, tahmini geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Buna göre;

Bitkisel üretimin bir önceki yıla göre tarla ürünlerinde azalacağı, meyve ve sebze grubunda ise artacağı tahmin edildi

Üretim miktarlarının, 2024 yılı ikinci tahmininde bir önceki yıla göre tarla ürünleri olan tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde (yem bitkileri hariç) %5,2 azalacağı; sebzelerde %6,0, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde %3,5 oranında artacağı tahmin edildi. Buna göre, yaklaşık üretim miktarlarının tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 75,3 milyon ton, sebzelerde 33,7 milyon ton, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde ise 28,4 milyon ton olarak gerçekleşeceği öngörüldü.

Tahıl üretiminin 2024 yılında bir önceki yıla göre azalacağı tahmin edildi

Tahıl ürünleri üretim miktarlarının 2024 yılında bir önceki yıla göre %7,1 oranında azalarak yaklaşık 39,2 milyon ton olacağı tahmin edildi.

Bir önceki yıla göre, buğday üretiminin %5,5 oranında azalarak 20,8 milyon ton, arpa üretiminin %10,9 oranında azalarak 8,2 milyon ton, çavdar üretiminin %18,0 oranında azalarak 250 bin ton, yulaf üretiminin %4,6 oranında azalarak 391 bin ton, mısır üretiminin ise %8,3 oranında azalarak yaklaşık 8,3 milyon ton olacağı öngörüldü.

Kuru baklagiller grubunda nohut, kuru fasulye ve kırmızı mercimek üretiminin sırasıyla 580 bin ton, 275 bin ton ve 400 bin ton olacağı tahmin edildi. Yumru bitkilerden patatesin ise bir önceki yıla göre %14,0 oranında artarak 6,5 milyon ton üretileceği tahmin edildi.

Yağlı tohumlardan soya üretiminin %26,5 oranında artarak 174 bin ton, ayçiçeği üretiminin ise %2,4 oranında artışla yaklaşık 2,3 milyon ton olacağı öngörüldü.

Şeker pancarı üretiminin %8,9 oranında azalarak 23 milyon ton olarak gerçekleşeceği tahmin edildi.

Sebze üretiminin 2024 yılında bir önceki yıla göre artacağı tahmin edildi

Sebze ürünleri üretim miktarının 2024 yılında bir önceki yıla göre %6,0 artarak yaklaşık 33,7 milyon ton olacağı tahmin edildi.

Sebzeler grubu ürünlerinden domateste %10,1, kuru soğanda %5,3, salçalık-kapya biberde %19,9 oranında üretim artışı; hıyarda %6,3, sivri biberde %3,3, beyaz lahanada %4,4 oranında üretim azalışı olacağı tahmin edildi.

Meyve üretiminin 2024 yılında bir önceki yıla göre artacağı tahmin edildi

Meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretim miktarının 2024 yılında bir önceki yıla göre %3,5 oranında artarak yaklaşık 28,4 milyon ton olacağı tahmin edildi.

Meyveler grubunda, bir önceki yıla göre elmada %3,0, çilekte %9,1 üretim azalışı beklenirken, şeftali ve nektarın toplamında %9,5, kirazda %1,4, narda %11,5, üzümde %4,3 oranında üretim artışı olacağı öngörüldü.

Turunçgil meyvelerinden mandalinada %32,1, portakalda %30,8, limonda %26,3 oranında üretim azalışı öngörüldü. Sert kabuklu meyvelerden fındıkta %10,5, cevizde %21,1, Antep fıstığında %117,6 oranında üretim artışı olacağı tahmin edildi.

Muz üretiminde %5,3 oranında azalış, zeytin üretiminde %136,8 artış olacağı öngörüldü.

AÇIKLAMALAR

Ülkemizde yetiştirilen tarımsal ürünlerin üretim miktarlarına ilişkin tahminler Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından derlenmekte ve Resmi İstatistik Programı kapsamında TÜİK tarafından yayımlanmaktadır.

Kaynak: SANAYİ HABER AJANSI