2023 TRAFİK KAZA İSTATİSTİKLERİ

Trafik kazaları ülkemizin hatta dünyanın en önemli sorunlarının içinde yer almaktadır. Alınan teknolojik önlemler, yapılan sıkı denetimler olmasına rağmen özellikle tatil ve bayram dönemlerinde şehir dışı seyahatler çok yapıldığı bu dönemlerde binlerce vatandaşımız kaybetmekteyiz. Kaybettiğimiz vatandaşlar, ister yakınımız olsun isterse yabancı olsun millet olarak hepimiz üzülüyoruz.

Ülke olarak kendi sağlığımızdan çok aracımızın bakımına önem vermek gibi iyi bir alışkanlığımız bulunmaktadır. Ancak trafikte gösterdiğimiz cesaret, araç bakımının önüne geçmektedir ve doğal olarak trafik kazaları artmaktadır.

Gelir seviyesi yüksek olan ailelerde hane başına 2 ile 4 arasında araç bulunmaktadır. Özellikle büyük kentlerimizde trafik sorunu bir türlü çözülemiyor, hatta her geçen gün daha da problem olmaya devam ediyor. Bunun en büyük sebebi özellikle apartman değil sitelerin hızla artması ve yolların yetersiz kalmasıdır. Örneğin İstanbul’da bir yerden başka yere gitmeniz saatlerinizi alabilir. İşte bu sorunun ortadan kalkmasına yardımcı olmak için son yıllarda raylı sisteme sadece İstanbul’da değil diğer büyük kentlerimizde de geçiş sağlanmaya çalışılmaktadır ki insanlar, kendi araçları yerine toplu ulaşım araçlarını kullanabilsinler ve bunu sürekli duruma getirebilsinler.

Özellikle 1990 lı yıllarda başlayan kredi sistemi de araç sayısının artmasında etkendir ve günümüzde de aynı sistem devam etmektedir. Kredi maliyetlerinin yükselmesi ile birlikte günümüzde araç satışları bir nebze olsun azalmasına rağmen trafik çilesi devam etmektedir. Araç ve yakıt fiyatlarının sürekli artması da bir başka sorundur. Özel araçla işinize gidip gelmek ayrı ve yüksek miktarda maliyete katlanmak demektir. Ancak işlerini araba ile görenler için bu tez geçerli değildir. Çünkü bazı iş insanlarının işi arabasız olmamaktadır.

Ülkemizde otoyollar neredeyse bütün illerde mevcuttur ve buna paralel olarak teknolojik denetimler de artmaktadır. Bir diğer sorun da cezaların caydırıcılıktan uzak rakamlardan oluşmasıdır. Örneğin kırmızı ışıkta geçene 5.000 TL ceza verilmeli ki bir dahaki seyahatlerinde daha dikkatli olsun ve kazalara sebep olmasın.

Bir başka konu da özellikle büyük işletmelerin başta satış elemanları olmak üzere personeline araç vermesidir. Ancak bu konuyu eleştiremeyiz. Globalleşen dünyada bu tür işlemler tüm dünya şirketlerinde mevcuttur. Ama patronların, eş ve çocuklarının araçlarının da şirketlere kayıtları yapılarak vergiden düşülmesi ticari etik kurallarına uygun değildir. Kamuda tasarruf tedbirlerinin gündemde olduğu içinde bulunduğumuz dönemde şirket araçlarına da bazı kısıtlayıcı kurallar getirilmesinde fayda olduğu kesindir.

Avrupa Birliği’nde (AB) bin kişiye düşen otomobil sayısı ise 560. Türkiye’de ise 2002 yılında bin kişiye 69 otomobil düşerken bu sayı 2020 yılında 157’ye yükseldi. Ülkemizde araç sayısının giderek yükselmesi, dış ticaret açığımızın da artmasına neden olmaktadır. Çünkü akaryakıt, doğalgaz, elektrik gibi temel ihtiyaç ürünlerini yurt dışından tedarik etmekteyiz ve kurlar da yüksek seyrettiğinden yüksek rakamlar ödemek durumunda kalıyoruz.

Araç sayısının çoğalmasının dir diğer nedeni ise ehliyet almasının kolay olmasıdır. Örneğin ben 1979 yılında 6 defa direksiyon sınavına girdikten sonra ehliyetimi alabilmeme rağmen kızım tek defada 150 metre araç kullanarak ehliyet sahibi oldu. Araç kullanmada tecrübenin ve sezilerin öneminin tartışılmadığı kesindir. Hiç kaza yapmayan bir şoföre sormuşlar,” demişler ki bunun sırrı nedir? O da demiş ki trafikte araç kullanan insanların hepsinin deli olduğunu düşündüğüm için.” Cevabını vermiş. Kısaca trafikte kimin en yapacağı veya hata yapabileceğini hiçbir zaman aklımızdan çıkarmamalıyız. Kendimiz ne kadar dikkatli olursak olalım karşı taraftakinin ne yapabileceğini dikkate almak durumundayız.

Aşağıdaki 223 yılı trafik kaza istatistikleri TÜİK’dan alınmıştır.

Türkiye’de 235 bin 71 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi

Ülkemiz karayolu ağında 2023 yılında toplam 1 milyon 314 bin 136 adet trafik kazası meydana geldi. Bu kazaların 1 milyon 79 bin 65 adedi maddi hasarlı, 235 bin 71 adedi ise ölümlü yaralanmalı trafik kazasıdır. Yıl içerisinde meydana gelen ölümlü yaralanmalı trafik kazalarının %83,1’i yerleşim yeri içinde %16,9’u ise yerleşim yeri dışında meydana geldi.

Trafik kazalarında 6 bin 548 kişi hayatını kaybederken 350 bin 855 kişi yaralandı

Türkiye’de 2023 yılında meydana gelen 235 bin 71 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası sonucunda 2 bin 984 kişi kaza yerinde, 3 bin 564 kişi ise yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edildikten sonra kazanın sebep ve tesiriyle 30 gün içinde hayatını kaybetti. Karayolu trafik kazalarında 2023 yılında bir günde ortalama 644 ölümlü yaralanmalı kaza, 18 ölüm ve 961 yaralanma meydana geldi.

Trafik kazalarındaki toplam ölü sayısı bir önceki yıla göre %25,2 arttı-

Türkiye’de 2023 yılında bir önceki yıla göre trafikteki motorlu kara taşıtı sayısı %8,5 artarken, toplam kaza sayısı %6,6, ölümlü yaralanmalı kaza sayısı %19,2, maddi hasarlı kaza sayısı %4,2, toplam ölü sayısı %25,2 ve yaralı sayısı %21,5 arttı.

Türkiye’de 2023 yılında bin taşıt başına 8,2 ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi

Türkiye’de trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıt sayısı 2012 yılında 17 milyon 33 bin 413 adet iken 2023 yılında 28 milyon 740 bin 492 adede yükseldi. Ölümlü yaralanmalı karayolu trafik kaza sayısı ise 2012 yılında 153 bin 552 iken 2023 yılında 235 bin 71 oldu. Böylece bin taşıt başına düşen ölümlü yaralanmalı trafik kazası oranı 2012 yılında 9,0 iken 2023 yılında 8,2 oldu.

İllere göre en fazla ölü ve yaralı sayısı 347 ölüm ve 32 bin 452 yaralı ile İstanbul’da görülürken; en az ölüm beş ölü ile Tunceli’de, en az yaralanma ise 304 yaralı ile Ardahan’da gerçekleşti.

Ölümlerin %55,3’ü yerleşim yeri içinde meydana gelen kazalar sonucunda oluştu

Yerleşim yeri durumuna göre trafik kazaları incelendiğinde, toplam 235 bin 71 ölümlü yaralanmalı kazanın 195 bin 321’i yerleşim yeri içinde, 39 bin 750’si ise yerleşim yeri dışında meydana geldi. Trafik kazası ölümlerinin %55,3’ü, yaralanmaların %77,3’ü yerleşim yeri içinde gerçekleşen kazalar sonucunda, ölümlerin %44,7’si yaralanmaların ise %22,7’si yerleşim yeri dışında gerçekleşen kazalar sonucunda oluştu.

Trafik kazalarında ölenlerin %45,5’ini sürücüler oluşturdu

Ülkemiz karayolu ağında 2023 yılında gerçekleşen trafik kazalarında ölen kişilerin %45,5’i sürücü, %32,3’ü yolcu, %22,2’si ise yayadır. Trafik kazalarında ölenler ve yaralananlar cinsiyetlerine göre incelendiğinde ise ölenlerin %75,1’inin erkek, %24,9’unun kadın, yaralananların ise %68,7’sinin erkek, %31,3’ünün kadın olduğu görüldü.

İncinebilir yol kullanıcıları toplam ölümlerin %39,9’unu oluşturdu

İncinebilir yol kullanıcıları (1) olarak nitelendirilen yayalar, motosiklet, bisiklet ve elektrikli skuter sürücüleri için 2023 yılındaki ölü sayısı 2 bin 610, yaralı sayısı ise 130 bin 909 oldu. Böylece incinebilir yol kullanıcıları, 2023 yılındaki trafik kazalarındaki toplam 6 bin 548 ölümün %39,9’unu, toplam 350 bin 855 yaralanmanın ise %37,3’ünü oluşturdu.

Yayalar bin 453 ölü sayısı ile toplam 6 bin 548 ölümün %22,2’sini oluştururken, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki toplam 2 bin 610 ölümün %55,7’sini oluşturdu. Motosiklet sürücüleri bin 14 ölü sayısı ile toplam kaza ölümlerinin %15,5’ini oluştururken, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki ölü sayısının %38,9’unu oluşturdu.

Motosiklet sürücüleri 79 bin 902 yaralı sayısı ile 2023 yılındaki toplam 350 bin 855 yaralının %22,8’ini oluştururken, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki yaralı sayısının %61,0’ını oluşturdu. Yayalar ise 40 bin 774 yaralı sayısı ile toplam yaralıların %11,6’sını oluştururken, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki toplam 130 bin 909 yaralının %31,1’ini oluşturdu.

Toplam ölümlerin %10,1’ini 0-17 yaş grubundaki ölümler oluşturdu

Ölümler yaş gruplarına göre incelendiğinde, 0-17 yaş grubu toplam ölümlerin %10,1’ini, 18-24 yaş grubu %13,6’sını, 25-64 yaş grubu %56,3’ünü, 65 yaş ve üzeri ise %20,0’ını oluşturdu.

Yaralılar yaş gruplarına göre incelendiğinde, 0-17 yaş grubu toplam yaralıların %17,8’ini, 18-24 yaş grubu %21,5’ini, 25-64 yaş grubu %53,9’unu, 65 yaş ve üzeri ise %6,8’ini oluşturdu.

Ölümlerin %52,4’ü tek araçlı kazalarda oluştu

Kazaya karışan taşıt sayısına göre kazaların sonuçları değerlendirildiğinde, kaza sonucundaki ölümlerin %52,4’ü tek araçlı, %40,4’ü iki araçlı ve %7,2’si çok araçlı kazalarda meydana geldi. Yaralanmaların ise %53,3’ü iki araçlı, %39,2’si tek araçlı ve %7,5’i çok araçlı kazalarda oluştu. Ölümlü yaralanmalı kazaların %51,8’i iki araçlı, %42,2’si tek araçlı ve %6,0’ı ise çok araçlı kazalardan oluştu.

Ölümlü yaralanmalı trafik kazasına 389 bin 362 taşıt karıştı

Ülkemiz karayolu ağında 2023 yılında ölümlü yaralanmalı trafik kazasına karışan toplam 389 bin 362 taşıtın %48,5’i otomobil, %23,8’i motosiklet, %14,0’ı kamyonet, %2,4’ü minibüs, %2,3’ü bisiklet, %2,3’ü çekici, %1,9’u kamyon, %1,7’si otobüs, %0,8’i traktör ve %2,4’ü diğer taşıtlardan oluştu.

Kazaya neden olan kusurlar içinde sürücü kusurları %89,0 ile ilk sıradadır

Türkiye’de 2023 yılında ölümlü yaralanmalı trafik kazasına neden olan toplam 317 bin 510 kusura bakıldığında kusurların %89,0’ının sürücü, %8,3’ünün yaya, %1,5’inin taşıt, %0,7’sinin yolcu ve %0,4’ünün yol kaynaklı olduğu görüldü.

Ölümlü yaralanmalı kazaların %65,9’u gündüz meydana geldi

Ülkemiz karayolu ağında 2023 yılında meydana gelen 235 bin 71 ölümlü yaralanmalı kazanın %65,9’u gündüz, %31,8’i gece ve %2,3’ü alacakaranlıkta oldu.

Ölümlü yaralanmalı kazalar en fazla temmuz ayında oldu

Türkiye’de 2023 yılında meydana gelen 235 bin 71 ölümlü yaralanmalı kazanın aylara göre dağılımına bakıldığında temmuz ayı %10,3 pay ile en fazla kazanın meydana geldiği ay olurken, şubat ayı %5,0 pay ile en az kazanın meydana geldiği ay oldu. Haftanın günlerine göre ölümlü yaralanmalı kazalar %15,0 pay ile en fazla cuma günleri ve %13,8 pay ile en az çarşamba günleri gerçekleşti.

AÇIKLAMALAR

Karayolu trafik kaza istatistiklerine ilişkin veriler Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve Jandarma Genel Komutanlığının (JGnK) idari kayıtlarından derlenmekte ve Resmi İstatistik Programı (RİP) kapsamında TÜİK tarafından yıllık olarak yayımlanmaktadır. Toplam kaza sayısına tarafların kendi aralarında anlaşarak tutanak düzenledikleri maddi hasarlı kazalar da dahil edilmiştir.

Karayolu trafik kazası istatistiklerindeki ölü sayılarında 2015 yılına kadar sadece kaza yerinde tespit edilen ölümler kapsanmıştır. Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sağlık Bakanlığı ve TÜİK iş birliğinde yürütülen trafik kazası istatistiklerindeki ölüm verilerinin uluslararası tanımlara uyumlu hale getirilmesi yönündeki çalışmaların tamamlanması sonucunda 2015 yılından itibaren istatistiklere trafik kazasında yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edilenlerden kazanın sebep ve tesiriyle otuz gün içinde ölenlere ait istatistikler de dahil edilerek kullanıcılara sunulmaktadır.

İncinebilir yol kullanıcıları, motorlu taşıtlar karşısında ciddi hiçbir güvenlik tedbiri bulunmayan yayalar ile motosiklet, bisiklet ve elektrikli skuter sürücülerini ifade etmektedir.

Kaynak: TÜİK

Kaynak: SANAYİ HABER AJANSI