İSTANBUL’UN GÖÇ BİLGİLERİ

Son yıllarda göç deyince hemen aklımıza sığınmacılar geliyor. Ancak bir de ülkemizin ekonomik koşulları gereği şehirden şehire veya köye, büyük kentlerde ilçeler arası göç hareketi başladı.

Türk milleti olarak en büyük özelliklerimizden biri olan misafirperverlik gereği ülkelerinde yaşanan iç savaş veya benzer nedenlerle İran, Irak, Suriye, Afganistan gibi ülkelerden gelen sığınmacıları bağrımıza bastık. Onlara çalışma alanları oluşturduk, onlara eğitim, sağlık ve diğer sosyal hizmetler vermeye başladık. Ancak içinde bulunduğumuz ve neredeyse nüfusumuzun yarısının açlık sınırında veya altında yaşadığı bir ortamda sığınmacılara bu kadar imkanların verilmesi tartışma konusudur. Gelenlerin sayısı abartı olmaz ise 8-10 milyon olduğunu düşündüğümüzde milli gelirimizin yüzde on kadarını sığınmacılara veriyoruz. Ben vatandaş olarak buna razı değilim ve ülkemizde bu kadar işsiz varken, geçim sıkıntısı had safhada iken sığınmacılara verilen bu hakların doğru olmadığını düşünenlerdenim.

Sığınmacıların birçoğu asgari ücretin altında ve sigortasız (kayıt dışı) çalıştıklarını yazılı ve görsel basından izlemekteyiz. Bazı işletmelerin de işine geldiği için kendi vatandaşımız dururken onların çalışmasını kabullenemiyorum. İşin başka bir boyutu de doğurganlık oranları yüksek olduğu için 10 yıl sonrasını düşünmek bile istemiyorum. Onlar bizim ülkemizde refah içinde yaşarken vatandaşlarımız geçim sıkıntısı ile mücadele etmeye devam edecek.

İç göç konusuna gelince üç yılı aşkın süreden bu yana yaşadığımız yüksek enflasyon, alım gücünün sürekli düşmesi, hayat pahalılığının her geçen gün artması vatandaşlarımızın ekonomik durumlarını negatif yönde etkilediği aşikardır.Maaş ve ücretler ise enflasyonun altında eriyip gittiği için artık dayanılmaz duruma gelmiş; bazı vatandaşlarımız en başta astronomik rakamlara ulaşan konut fiyatları ve ev kiraları nedeniyle şehirlerarası veya büyük kentlerde ilçeler arası göç ederek ekonomik sorunlarına çare aramak durumunda kalmıştır. Dar ve sabit gelirlilerimizin kira ödemesinden sonra artan para sadece gıda tüketimini karşılayamaz duruma gelmiştir ve ileriye dönük de çözüm yolu da bulamayan vatandaşlar memleketlerine veya küçük kentlere göç etmek durumunda kalmıştır.6 şubatta yaşadığımız deprem felaketi 11 ilimizi etkilemiş, on binlerce bina yerle bir olmuştur. Allah tekrarını göstermesin 100000 can verdiğimiz bu büyük felaketten sonra bazı depremzede vatandaşlarımız başka illere zorunlu olarak göç etmişlerdir.

Eskiden köyden kente göç vardı ama bunu sebepleri de geçerli idi. Çünkü ulaşım, eğitim, sağlık gibi hizmetler ancak kentlerde veya ilçelerde vardı. Ancak günümüzde ulaşım sorunu, eğitim, sağlık sorunu neredeyse yok gibidir veya minimum düzeydedir. En küçük beldelerde dahi sağlık ocağı, her kentimizde sayıları 208’e varan üniversitemiz vardır ve ulaşım ise tamamen sorun olmaktan çıkmıştır. Dolayısıyla köyden kente göçün anlamı kalmamıştır. Çalışma hayatı yönünden ise verilen devlet destekleri sayesinde yurdumuzun dört bir yanında üretim veya ticari işletmeler mevcuttur. Köyden kente göç nedeniyle Anadolu’da ekim alanları boş kalmış ve âtıl durumdadır. Hükümetin emekliler başta olmak üzere şehirden köyüne göç edenler için birtakım haklar verilmesi gibi bir çalışması olduğunu biliyorum ve yakında devreye girmesiyle birlikte büyük kentlerimizin nüfusu azalabilir. Ve kentten köye göçün başlaması ilerdeki süreçte çoğalır ise ülke tarımına da katkı sağlayacağı kesindir. Bir tarım ülkesi olmamıza rağmen başta bakliyat grubu olmak üzere gıda ürünleri ithalatı yapmamızın millet olarak önüne geçmeli, boş arazilerimizi değerlendirmeliyiz. Yüzölçümü bizim Konya ilimiz kadar olan Hollanda tüm dünyaya tarım ürünleri ihracatı yapmaktadır biz neden yapmayalım?

Gıda enflasyon oranı her dönem tüketici fiyat endeksinin üstünde seyretmektedir. Çünkü çiftçinin olmazsa olmazı olan mazot, gübre, zirai ilaç, tohum gibi ihtiyaçları anormal derecede yükselmiştir. Hükümet şehirden köye göç edenlere sağladığı olanaklara ek olarak tarım üreticilerine de desteklerini arttırmalıdır.

İstanbul’un göç alma ve göç verme bilgilerine gelince durum hakikaten ekonomik sorunlardan kaynaklandığı kesin bilgi olarak gözüküyor. Örneğin TÜİK tarafından açıklanan yıllık tüketici fiyat endeksi %61,53 olmasına rağmen İstanbul ticaret odasına göre İstanbul enflasyonu %74 dür. Yani İstanbul’da yaşamak gerçekten hem ekonomik hem sosyal yönden zordur ve fedakârlık gerektirebilir. İşte bu zorlukları aşmak, ekonomik refaha ulaşmak için insanlar diğer kentlere veya diğer ilçelere göç etmek zorunda kalıyor. Konu ile ilgili euronews sitesinden aldığım bilgiler aşağıdaki gibidir.

Resmi verilere göre son 5 yılda 2,2 milyon kişi İstanbul’dan diğer şehirlere göç etti. En büyük göç sebeplerinden birisi “daha iyi konut ve yaşam koşulları”. İstanbul’daki Suriyeli ve diğer yabancı uyruklu sayısı da arttı.

Resmi verilere göre son 5 yılda 2,2 milyon kişi İstanbul’dan diğer şehirlere göç etti. En büyük göç sebeplerinden birisi ‘daha iyi konut ve yaşam koşulları’ oldu.

Enflasyonun son 20 yıldaki en yüksek seviyeye ulaşmasıyla birlikte geçim sıkıntısı had safhaya ulaştı. Kira fiyatlarının en çok arttığı şehirlerin başında da İstanbul geliyor. Şehirdeki ikamet eden yabancı uyruklu kişi sayısı da hızla artıyor. Ekim başı itibariyle 576 bin yabancı ikamet izni ile İstanbul’da yaşıyor. Diğer taraftan İstanbul hala göç almaya devam ediyor; ancak giden sayısı gelenlerden daha fazla.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri İstanbul’un aldığı ve verdiği göç sayısını sebepleriyle birlikte gösteriyor. Buna göre 2018-2022 yıllarını kapsayan son 5 yılda 2 milyon 182 bin kişi İstanbul’dan göç etti. 2018’de bu sayı 596 bin idi. 2019’da 378 bine düşen İstanbul’un verdiği göç sayısı tekrar kademeli artışa geçerek 2022’de 418 bini aştı.

Kaynak: TÜİK • (5 yıl toplamı 2 milyon 182 bin)

İstanbul’dan neden ayrılıyorlar?

Peki, insanlar İstanbul’dan neden ayrılıyor? Son 5 yıla bakıldığında her sene en büyük sebep “hane/aile fertlerinden birine bağımlı göç”. 2022’de 95 bin kişi bu sebeple İstanbul’dan ayrıldı. Bu da sebeplerin yüzde 22,8’ine karşılık geliyor. Aslında bu seçenek insanların kendi tercihleri değil; aile durumuna dayanıyor.

Kaynak: TÜİK • (5 yıl toplamı 1 milyon 983 bin)

Bunun dışında en büyük sebep ise yüzde 22,1 ile “daha iyi konut ve yaşam koşulları”. 2022’de 92 binden fazla kişi bu sebeple İstanbul’dan ayrıldı. 26 bin kişi de ev aldıkları için İstanbul’dan göç etti.

TÜİK verilerine göre son 5 yılda 462 bin kişi daha iyi konut ve yaşam koşulları sebebiyle İstanbul’u terk etti.

Kaynak: TÜİK • (5 yıl toplamı 462 bin)

Sebeplerdeki “bilinmeyen” oranı da oldukça yüksek. Bu durum aslında daha iyi yaşam şartları sebebiyle göç edenlerin oranının daha yüksek olabileceğine işaret ediyor.

5 yılda net göç eksi 199 bin

Şehirler hem göç alıyor hem de göç veriyor. Aradaki farka ise net göç deniliyor. Net göç sıfırdan büyük ise bu şehre gidenden daha fazla kişinin geldiğini gösteriyor. Eğer net göç eksi ise bu kente göç eden sayısı daha yüksek olduğu anlamına geliyor.

Kaynak: TÜİK • (5 yıl toplamı 1 milyon 983 bin)

İstanbul’a göç de durmuyor. Her sene yüzbinlerce kişi İstanbul’a göç etmeye devam ediyor.

2018-2022 yılları arasındaki son 5 yılda toplam 1 milyon 983 bin kişi İstanbul’a göç etti.

İstanbul’da son 5 yılda net göç sayısı ise 199 bin oldu.

Kaynak: TÜİK • (5 yıl toplamı eksi 199 bin

BÖLGELERE GÖRE NET GÖÇ-2022

Kaynak: TÜİK • (*Gelen-giden farkı)

İstanbul’da ne kadar Suriyeli ve yabancı uyruklu yaşıyor?

Göç İdaresi Başkanlığı’nın 12 Ekim 2023 verilerine göre İstanbul’da geçici koruma altında bulunan Suriyeli sayısı 532 bin. İstanbul’un nüfusu ise Suriyelilerle birlikte 16 milyon 440 bin. Bu da şehirde yaşayan bin kişiden 32’sinin Suriyeli olduğunu gösteriyor.

Yine Göç İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre İstanbul’da 576 bin kişi ikamet izni ile bulunuyor. Buna geçici koruma altındaki Suriyeliler dahil değil. Bu durumda İstanbul’da yaşayan her 100 kişiden 6-7 kişinin yabancı olduğu anlamına geliyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe’nin açıklamasına göre İSKİ su tüketim verilerine göre İstanbul’da yaklaşık 2,5 milyon yabancı yaşıyor.

Kiralar fırladı, halk öfkeli

İstanbul Planlama Ajansı’nın verilerini aktaran Buğra Gökçe Ekim 2023 itibariyle İstanbul’da ortalama kira bedeli 13 bin 300 liraya yaklaştığını bildirdi. Buna göre asgari ücretin kirayı karşılama oranı yüzde 85’e düştü. Emekli maaşı da ortalama kiranın yalnız yüzde 40’ını karşılayabiliyor.

İstanbul’da yaşayanların yarısı öfkeli, yarıya yakını kıt kanaat geçiniyor

623 kişinin katılımıyla 27 Eylül- 12 Ekim 2023 tarihleri arasında İstanbul Barometresi Raporu’na göre ekonomik sıkıntılar İstanbul’da ikamet edenleri oldukça zorluyor. Katılımcılara Eylül ayında evde en çok ne konuşulduğu sorulurken yüzde 65’i “ekonomik sorunlar” yanıtını verdi.

Katılımcıların yüzde 33’ü kredi kartı borcunun asgari tutarını ödeyebildiğini kaydetti. Eylül ayında katılımcıların yüzde 43’ü kıt kanaat geçinebildiğini bildirdi. Ayrıca İstanbulluların yüzde 49’u son günlerde öfkeli olduğunu söyledi.

Katılımcılara göre İstanbul’un ilk üç sorunu yüzde 52 ile sığınmacı ve mülteciler, yüzde 50 ile ekonomik sorunlar ve yüzde 45 ile trafik olarak belirlendi. Bu üç sorunu konut satışı ve kiralama fiyatları ve olası İstanbul depremi izledi.

Kaynak: SANAYİ HABER AJANSI