AĞUSTOS 2025 TİCARET SATIŞ HACMİ

Türkiye ekonomisinin reel sektörüne ilişkin önemli göstergelerden biri olan Ticaret Satış Hacim Endeksi, 2025 yılı ağustos ayında yıllık bazda %6,9 oranında artış gösterdi. Bu artış, özellikle iç talebin hâlen güçlü seyrettiğini, tüketim eğilimlerinin canlılığını koruduğunu ve perakende sektörünün ekonomideki dinamizmini sürdürdüğünü ortaya koyuyor. Ancak aylık bazda %1,4’lük bir azalma, kısa vadede ticari faaliyetlerde bir miktar yavaşlamaya işaret ediyor.

Bu tablo hem perakende sektörünün büyüme eğilimini hem de toptan ticaretteki dalgalanmaları yansıtması açısından dikkat çekici. Özellikle yılın üçüncü çeyreğinde küresel ticaretteki dalgalanmalar, döviz kurları ve faiz politikaları gibi unsurların satış hacimlerine etkisi, bu veriler üzerinden daha net okunabiliyor.

Perakende Ticarette İvme: Yıllık %12,2’lik Güçlü Artış

Ağustos 2025’te perakende ticaret satış hacmi bir önceki yılın aynı ayına göre %12,2 oranında artış kaydetti. Bu, hane halkı tüketiminde süregelen canlılığı ve özellikle gıda, elektronik, tekstil gibi temel tüketim kalemlerindeki talep artışını yansıtıyor.

Bu veriler, enflasyona rağmen iç tüketimin güçlü kaldığını, tüketicilerin alım kararlarını ertelemediğini gösteriyor. Ayrıca online satış kanallarının ve dijital perakendeciliğin etkisiyle, perakende sektöründe hacimsel büyümenin hem geleneksel mağazalarda hem de e-ticaret platformlarında dengeli bir şekilde ilerlediği görülüyor.

Özellikle yılın ortasında yapılan indirim kampanyaları, turizm sezonunun canlanması ve gelir artış beklentileri, hane halkı tüketim eğilimlerini destekleyen faktörler olarak öne çıktı. Bu gelişmeler, iç talebin Türkiye ekonomisindeki büyümeye katkısının sürdüğünü teyit ediyor.

Motorlu Taşıt Ticaretinde Güçlü Performans

Motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin ticareti ile onarımı kaleminde satış hacmi yıllık %12,8 oranında arttı. Bu artış, otomotiv sektöründeki hareketliliğin sürdüğünü, özellikle ikinci el piyasasında canlı bir dönemin yaşandığını gösteriyor.

2025 yılı genelinde otomotiv piyasasında fiyatlar yüksek seyretse de taşıt alımlarında kredili satışların yeniden artması, ticaret hacmini destekleyen bir unsur olarak öne çıktı. Ayrıca bazı yerli üretici firmaların indirimli kampanyaları ve filo satışlarındaki artış da bu ivmeyi güçlendirdi.

Toptan Ticarette Gerileme Sinyalleri

Buna karşılık, toptan ticaret satış hacmi yıllık bazda yalnızca %3,4 oranında artarken, aylık bazda %3,1 oranında geriledi. Bu tablo, özellikle işletmeler arası mal alışverişinde bir yavaşlamaya, stok ayarlamalarına ve temkinli bir ticaret anlayışına işaret ediyor.

Firmaların üretim planlarını kısmen aşağı yönlü revize etmeleri, ihracat siparişlerindeki yavaşlama ve girdi maliyetlerindeki artışlar, toptan ticaretteki bu durgunluğun temel nedenleri arasında sayılabilir. Yine de yıllık bazda artışın pozitif kalması, ekonomide genel anlamda bir daralmadan ziyade geçici bir denge arayışını yansıtıyor.

Aylık Değişim: Yaz Sonu Etkisi ve Talep Dengelemesi

Ağustos ayında ticaret satış hacminin aylık bazda %1,4 oranında azalması, büyük ölçüde yaz sezonunun sonundaki talep dengelenmesi ile açıklanabilir. Bu dönemde tüketiciler, tatil harcamalarından sonra tasarrufa yönelirken, bazı sektörlerde sezon geçişi kaynaklı satış düşüşleri yaşanıyor.

Buna karşın perakende satış hacmi aylık bazda %0,9 artış gösterdi. Bu durum, perakende sektörünün ekonomideki dayanıklılığını bir kez daha ortaya koyuyor. Özellikle teknoloji, ev eşyası ve kişisel bakım ürünlerinde talep artışı, aylık düşüşü sınırlayan başlıca etkenlerden biri oldu.

Ekonomik Görünüm ve Beklentiler

Ağustos 2025 verileri, ticaret sektörünün genelinde yıllık bazda güçlü, kısa vadede ise dengelenmeye açık bir görünüm sergilediğini ortaya koyuyor. Perakende ticaret, iç talebin lokomotifi olmayı sürdürürken, toptan ticaretteki gerileme üretici güvenini bir miktar zayıflatabilir.

Bununla birlikte, son çeyreğe girerken faiz indirim beklentileri, ücret artışlarının devamı ve kamu harcamalarının genişleyici seyri, ticaret hacmini destekleyici faktörler arasında yer alıyor. Özellikle 2025’in son çeyreğinde yılbaşı öncesi alışveriş hareketliliği ve e-ticaret kampanyalarının etkisiyle perakende hacminde yeniden hızlanma beklenebilir.

Sonuç olarak, Ticaret Satış Hacim Endeksi’nin yıllık bazda pozitif seyri, Türkiye ekonomisinin iç dinamiklerinin güçlü olduğunu, talep tarafının büyümeye katkı vermeye devam ettiğini gösteriyor. Ancak toptan ticaretteki kırılganlık, üretim ve yatırım tarafında temkinli bir dönemin habercisi olabilir.

Ekonomi yönetiminin fiyat istikrarı ile büyüme arasındaki dengeyi koruma çabası, önümüzdeki aylarda ticaret hacmindeki eğilimin belirleyicisi olacaktır.

Kaynak: Sanayi Haber Ajansı