MÜHENDİSLERİN DURUMU

Makina Mühendisleri Odası (MMO) tarafından yapılan ve 9 bin 561 kişinin katıldığı büyük çaplı araştırma, Türkiye’deki mühendislerin nasıl bir yaşam mücadelesi verdiğini net bir şekilde ortaya koydu. Rapora göre mühendislerin büyük bir kısmı sadece geçim sıkıntısı çekmekle kalmıyor, aynı zamanda mesleklerinden soğuyor, ülkesinden umudunu kesiyor.

GEÇİNEMİYORLAR, SOSYAL HAYATA ZAMAN YOK

Araştırmaya göre mühendislerin %76’sı barınma, beslenme ve sağlık gibi temel ihtiyaçlarını rahatça karşılayamıyor. %87’si ise sosyal hayata, hobilere ya vakit ya da para ayıramıyor. Yani bu insanlar sadece ayakta kalmaya çalışıyor. Mühendislerin %70’e yakını yoksulluk sınırının altında maaş alıyor. Yani yüksek eğitim almış, yıllarını bu işe vermiş insanlar bile geçinemiyor.

YÜKSEK EĞİTİM, DÜŞÜK GELİR

Mühendislerin yarıdan fazlası, yani %56’sı, son bir yılda aldığı maaş zammının asgari ücret zammının bile altında kaldığını söylüyor. %76’sı da gelirlerinin, enflasyon karşısında eridiğini düşünüyor. Çalışan mühendislerin neredeyse %29’u haftada 45 saatin üzerinde çalışıyor ama kazancı artmıyor. Yani hem fazla çalışıyorlar hem de daha az kazanıyorlar.

GELECEĞE GÜVEN YOK, YURTDIŞINA GİTMEK İSTEYEN ÇOK

Araştırmada en dikkat çekici sonuçlardan biri de şu: Her 3 mühendisten 1’i başka bir ülkede yaşamak istiyor. Neden mi? En çok ekonomik şartlar, iş imkânları ve yurt dışında deneyim kazanma fırsatları gösteriliyor. Mühendislerin %94’ü gelecekle ilgili ciddi kaygılar taşıyor. Yani bu insanlar kendi ülkelerinde ne bugünlerini ne de yarınlarını görebiliyor.

EĞİTİM NİTELİKSİZ, MEZUN ÇOK, İŞ YOK

Araştırmaya katılanların %90’ı mühendislik eğitiminin kalitesini düşük buluyor. Öğrencilerin neredeyse %80’i okullarının mesleki gelişimlerine katkı sağlamadığını söylüyor. %72’si ekonomik zorluklar yaşadığını belirtiyor. Üniversite sayısı arttı, kontenjanlar doldu ama eğitim ne yazık ki bu kadar büyüyemedi. Bu da mezun olunca iş bulamayan, kendini geliştirememiş genç mühendisler yaratıyor.

MOBBİNG YAYGIN, KADINLAR DAHA ÇOK ZORLANIYOR

İş yerlerinde mobbing de yaygın. 23-30 yaş arası mühendislerin %50’si, 31-50 yaş arası olanların ise yaklaşık %49’u mobbinge maruz kalmış. Kadın mühendislerde bu oran %66’ya çıkıyor. Erkeklerde %45 civarında. Kadın mühendislerin %78’i iş ve aile hayatını birlikte yürütmekte zorlandığını söylüyor. %88’i ise iş yerinde terfi ve yükselme konularında cinsiyet ayrımcılığına uğradığını ifade ediyor. Yani mühendis kadınlar, sadece geçim değil, ayrımcılıkla da savaşıyor.

EMEKLİLER GEÇİNEMİYOR, TEKRAR ÇALIŞIYOR

Emekli mühendislerin %90’ı aldıkları maaşla geçinemediğini belirtmiş. Bu yüzden %82’si mecburen yeniden çalışmak zorunda kalmış. Yani bir ömür çalışmış, yaşlanmış insanlar bile emekliliğin tadını çıkaramıyor.

İŞSİZLİK YAYGIN, 2 YILDAN FAZLA İŞ ARAYAN VAR

İşsiz mühendislerin %18’i 1-2 yıldır iş arıyor. Bir diğer %18’i ise 2 yıldan fazla süredir iş bulamamış. Bu, sadece bireysel bir sorun değil; aynı zamanda plansız, niteliksiz ve istihdam sağlamayan bir eğitim sisteminin de sonucu.

ÜLKENİN SORUNLARINA MÜHENDİSLERİN BAKIŞI

Mühendislerin gözünde Türkiye’nin en büyük 5 sorunu şöyle:

Adalet (%92)

Eğitim (%85)

Ekonomi (%81)

Yolsuzluk (%74)

Refah düzeyi (%62)

Bu sıralama, mühendislerin sadece kendi dertlerine değil, ülkenin genel gidişatına da ne kadar duyarlı olduğunu gösteriyor.

MMO’DAN ÖNERİLER

Makina Mühendisleri Odası, bu tablonun karşısında bazı çözüm yolları da sunmuş:

Mühendisler için belirlenen asgari ücretin SGK ile protokol altına alınması ve denetlenmesi

Üniversite kontenjanlarının planlı bir şekilde, odaların görüşleri alınarak belirlenmesi

Teorik bilginin yanında uygulamalı eğitim modellerinin yaygınlaştırılması

Yeni sanayi yatırımlarıyla mühendis istihdamının artırılması

Mühendislik etiği derslerinin tüm üniversitelerde zorunlu hale gelmesi

Kadın mühendislerin uğradığı ayrımcılıkla mücadele için hukuki ve psikolojik destek sağlanması

Emekli mühendislerin deneyimlerini paylaşabilecekleri yapılar kurulması

SON SÖZ

Bu araştırma çok net bir tablo ortaya koyuyor: Mühendisler hem ekonomik hem psikolojik olarak büyük bir baskı altında. Eğitimin kalitesi düşmüş, iş bulmak zorlaşmış, çalışma koşulları ağırlaşmış. Kadınlar daha da çok zorlanıyor. Gençler ülkeden gitmek istiyor, emekliler bile geçinemiyor.

Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yener’in dediği gibi, mühendislerin yaşadığı bu sorunlar sadece onların değil, bütün toplumun ortak sorunu. Adaletli bir gelir dağılımı, kaliteli eğitim, güvenli bir iş hayatı, eşitlik ve insanca bir yaşam… Bunlar sadece mühendislerin değil, herkesin hakkı.

Şimdi mesele bu sorunlara karşı sessiz kalmamak. Bilimle, emekle, birlikte hareket ederek hem mühendisliğe hem ülkenin geleceğine sahip çıkmak gerekiyor. Çünkü bu sadece bir meslek mücadelesi değil, aynı zamanda bir yaşam mücadelesi.

Kaynak: Sanayi Haber Ajansı