TÜRKİYE GENELİNDE ORTALAMA KONUT FİYATI

Ülkemizde konut ve kira sorunu son derece önemini korumakta ve giderek barınma sorununa evirilmeye doğru yol almaktadır. Kamuoyunda en çok ilgi alanı olan konut ve kira konusu artık her vatandaşın gündeminde kalmaya devam ediyor.

Politika faizlerinin düşmeye başladığı Eylül 2021’den bu yana devam eden yüksek enflasyon nedeniyle doğal olarak inşaat maliyetlerine yansıyan zamlar maliyetleri de olumsuz yönde etkilemiş, yükselen konut fiyatları da özellikle dar ve sabit gelirli vatandaşların konuta ulaşımını zorlaştırmış, hatta imkânsız duruma getirmiştir. Bu bağlamda maaş ve ücret artışları sürekli olarak enflasyonun altında kaldığından veya kısa bir süre sonra yüksek enflasyon karşısında eriyip giden hane halkı gelirleri, bırakın konut satın almayı kirayı bile ödeyemez duruma getirmiştir. Özellikle büyük şehirlerde ev sahibi kiracı anlaşmazlıklarından doğan olumsuz gelişmeleri neredeyse her gün yazılı ve görsel basından izlemekteyiz. Hükümetin yüksek kira ücretlerinden dar gelirliyi korumak amacıyla uygulamaya koyduğu yıllık %25 artış oranı maalesef uygulamadan uzak kalmıştır. Bu konu tartışmaya son derece açıktır. Çünkü yasa ayrım yapmadan tüm ev sahiplerini ve kiracıları kapsamaktadır. Hâlbuki ülkemizde birkaç veya sadece bir evi olan kiracının yaşam koşulları farklıdır. Günümüz koşullarında sadece emekli maaşı ile geçinmenin mümkün olmadığını hepimiz biliyoruz. Yıllarca gece gündüz demeden çalışmış bir emeklinin bir evi varsa doğal olarak bundan maksimum getiri elde etmeye çalışacaktır ve %25 uygulaması bu tür vatandaşlar için geçerli olmamalıdır. Diğer tarafta 10 tane evi olan vatandaş için artış oranı veya kiracı olması pek önem arzetmeyebilir. Yasa bu kişileri ayırarak uygulanmalıydı. Nitekim yazılı ve görsel basından izlediklerimize göre bazı kimseler rant elde etmek üzere evlerini boş tutmaktadır ve İstanbul’da bu sayının yaklaşık sekiz yüz bin adet olduğu söylenmektedir. Ortada konut sıkıntısı varken evleri boş tutmak son derece yanlıştır ve hükümet boş evlere vergi getireceği söylentileri yayılmaktadır ve doğru bir karar olacaktır.

Konut sorunu, sadece bu iktidar döneminde değil uzun yıllardan bu yana hükümetlerin temel sorunlarından sadece biridir. Yaşı 50 ve daha üzeri olan vatandaşların hatırlayacağı üzere merhum Turgut Özal döneminde konut sorununu çözmek için ülkemizde kooperatifçilik sistemi yağın bir şekilde uygulanmaya konmuş ve sistem sayesinde özellikle dar ve sabit gelirli vatandaşlar olmak üzere her sınıftan insanlar ev sahibi olmuştu. Günümüzde yüksek seyreden enflasyon nedeniyle kooperatifçilik sistemi, maliyetlerin hesaplanamaması nedeniyle uygulanamayabilir ama en azından benzer adımların atılması gerekir. Sistemin en güzel yanı kâr amacı olmadığından geniş kitlelere yayılımının kolay olması ve her kesimin ev sahibi olmasına olanak sağlamasıdır.

Ülkemizde konut açığının oluşmasında başlıca sebepler;

*Yıllar önce başlatılan kentsel dönüşüm projesinin son yaşadığımız yüzyılın felaketi nedeniyle hız kazanması ve dolayısıyla kısa süreliğine de olsa kiralık ev ihtiyacının çoğalması

*Deprem bölgesinde yaşayan vatandaşların güvenlik nedeniyle çareyi başka kentlere taşınmakta bulması

*Ülkemize sığınmak zorunda kalan yabancı vatandaşların akın etmesi

*Avrupa’da baş gösteren gaz sıkıntısı nedeniyle özellikle güney bölgelerimize gelen yabancılar

*Rusya-Ukrayna savaşının getirdiği olumsuzluklar sayılabilir.

Yukarıdaki bilgilerden de anlaşılacağı üzere önümüzdeki süreçte yeni önlemler alınmadığı taktirde konut sorunu hatta barınma sorunu devam edecektir.

Türkiye Genelinde Ortalama Konut Fiyatı 2 milyon 859 bin 610 TL Oldu

Endeksa’nın verilerine göre; Türkiye genelinde ağustos ayı itibarıyla konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %110 seviyesinde oldu. Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 21 bin 997 TL olurken, bir konuta sahip olmak için gereken ortalama fiyat 2 milyon 859 bin 610 TL olarak belirlendi. Ortalama bir konut yatırımının geri dönüş süresi 16 yıl oldu.

Türkiye genelinde ağustos ayında 122 bin 91 adet konut satışı gerçekleştirildi. Türkiye genelinde konut satışları ağustos ayında bir önceki aya göre %11 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre ise %1 azalış gösterdi. Yapay zeka ve büyük veri analizi kullanarak gayrimenkul değerlemesinde en güvenilir sonuçlara ulaşan Endeksa’nın verilerine göre; Türkiye genelinde ağustos ayı itibarıyla konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %110 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 21 bin 997 TL, ortalama konut fiyatı 2 milyon 859 bin 610 TL ve konut yatırımının geri dönüş süresi 16 yıl oldu.

Konut Satışlarında İstanbul İlk Sırada

Ağustos ayında konut satışlarında İstanbul 17 bin 408 adet ve %14 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul’u 11 bin 7 konut satışı ve %9 pay ile Ankara, 6 bin 504 konut satışı ve %5 pay ile İzmir izledi. Endeksa verilerine göre ağustos ayı sonu itibarıyla İstanbul’da konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %92, ortalama konut metrekare satış fiyatı 33 bin 728 TL, ortalama konut fiyatı 4 milyon 47 bin 360 TL.

Başkentte Satılık Konutlardaki Yıllık Atış %125 Seviyesinde

Ankara’da satılık konut fiyatları son bir yılda %125 artış gösterdi, ortalama konut metrekare satış fiyatı 17 bin 823 TL, ortalama konut fiyatı 2 milyon 316 bin 990 TL.

İzmir’de Ortalama Bir Konutun Fiyatı 3 Buçuk Milyon TL’yi Aştı

İzmir’de ise yıllık değer artışı %105, ortalama konut metrekare satış fiyatı 27 bin 741 TL, ortalama konut fiyatı 3 milyon 606 bin 330 TL.

Hatay Satılık Konutların Yıllık Değer Artışı Sıralamasında Birinci Sırada

Endeksa verilerine göre, ağustos ayında en çok konut satışının olduğu ilk 30 il değerlendirildiğinde yıllık satılık değer artışı en yüksek olan iller ise sırasıyla Hatay, Ankara ve Elazığ. Hatay’da konut fiyatları son bir yılda %165 artış gösterdi, ortalama konut metrekare satış fiyatı 17 bin 145 TL, ortalama konut satış fiyatı 2 milyon 640 bin 330 TL, Ankara’da konut satış fiyatlarında değer artışı %125, ortalama konut metrekare satış fiyatı 17 bin 823 TL, ortalama konut fiyatı 2 milyon 316 bin 990 TL ve Elazığ’da konut satış fiyatlarında değer artışı%119, ortalama konut metrekare satış fiyatı 10 bin 360 TL, ortalama konut fiyatı 1 milyon 709 bin 400 TL.

İpotekli Konut Satışları %8 Artış Gösterdi

Türkiye genelinde ipotekli konut satışları ağustos ayında bir önceki aya göre %13 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %26 azalış göstererek 16 bin 375 TL oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %13 olarak gerçekleşti.

İlk El Konut Satış Sayısı 35 Bin 310

Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %12 artarak 35 bin 310 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı %29 oldu. İlk el konut satışları 2023 Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %14 azalarak 238 bin 109 olarak gerçekleşti.

İkinci El Konut Satışları %11 Arttı

İkinci el konut satışları ağustos ayında bir önceki aya göre %11, bir önceki yılın aynı ayına göre %3 artış göstererek 86 bin 781 oldu. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışının payı %71 oldu. İkinci el konut satışları 2023 Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %16 azalarak 559 bin 309olarak gerçekleşti.

Yabancılara Yapılan Konut Satışlarında İlk Sırayı İstanbul Aldı

Yabancılara yapılan konut satışları ağustos ayında bir önceki aya göre %9 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %42 azalış göstererek 3 bin 58 oldu. Ağustos ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı %3 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı bin 66 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul’u sırasıyla 919 konut satışı ile Antalya, 248 konut satışı ile Mersin izledi.

Verileri değerlendiren Endeksa.com Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, “Konut satış adedi ağustos ayında bir önceki aya göre artış göstererek 120 bin adetin üstüne çıktı, fakat geçen senenin ağustos ayına göre %1 düşüş görüyoruz. Fiyatlardaki artış ve krediye ulaşımın zor olması konut satış adedindeki düşüşün temel sebepleri olarak öne çıkıyor. Ağustos ayında kredili konut satışları toplam satışların sadece %13’ünü oluşturdu. Faizler arttıkça konuta ulaşım zorlaştı. Fiyat artış oranlarına baktığımızda, 2021 ve 2022 yıllarındaki yüksek artış oranlarının düştüğünü fakat aylık %6-7 seviyesinde devam ettiğini görüyoruz. İnşaat maliyetlerindeki artış ve arz talep dengesizliği devam ettiği sürece önümüzdeki dönemde konut fiyatlarında önemli bir düşüş beklemiyoruz ancak yüksek segment olarak tanımlayabileceğimiz lüks konutların fiyatlarında bir düşüş trendi söz konusu olabilir” şeklinde konuştu.

Aşağıdaki tabloda genel bilgileri görebilirsiniz.

Kaynak: SANAYİ HABER AJANSI