Türkiye’nin envanterinde neler var?

Bu kanaldan ilk yazımı yazarken Türkiye’yi , ne olduğunu , ne olabileceğini,  yani yerini,  doğru koymak gerekir diye düşündüm bir anda.

Zira bir ülkenin hem yöneticileri hem de her kademede , meslekte, genç ve yaşlısı kendine düşen ölçüde bir ülke , Türkiye bilinç ve bilgisine sahip olmalıdır. Ülkesini , değerlerini , hedeflerini az çok bilmelidir . Yaşamı da bu bilinç ve bilgilerle kurabilirsek , tüm yurttaşlar bu konularda olabildiğince bilgili olursa tıpkı bir büyük organizmanın organları ve hücreleri halinde olurlarsa ülke coğrafyası , insanları ile çok sağlıklı , güçlü ve yaşanası bir yer olur .

Herkes sabah uyandığında az çok rotası olur .

Burada Atatürk o zamana göre kendi bakış açısından ve konumu gereği özeti şöyle yapmıştı.

“Uçurumun kenarında yıkık bir ülke… Türlü düşmanlarla kanlı boğuşmalar…yıllarca süren savaş… Ondan sonra içeride ve dışarıda saygıyla tanınan yeni vatan, yeni toplum, yeni devlet ve bunları başarmak için arasız devrimler…

Bence , öncelikle Devleti yönetmek sorumluluğu almış Hükümet eden heyetin ve etrafındaki çekirdek merkezlerin çok bilgili ve bilinçli hareket etmesi gerekir .

Tıpkı insan vücudu misali bu bilgi ve bilinç de önemine , gücüne , vasfına göre en son hücre olan 4-5 yaşındaki çocuğa kadar herkesin payına düşen derecede ulaşabilmelidir.

Benim anladığım Devlet ve onun milleti bu sistem ve işleyiş içinde var olur , yaşar.

Bir de bunun israf boyutu var ki bu esasında başlıbaşına çok büyük ve önemli bir konu.

Zira israf sadece ekmek israfı değildir .

Eğitimde , tüketimde , ulaşımda , enerjide , sağlıkta , sanayide ve benzeri birçok sahada benim düşünceme göre Türkiye bugün 1,3 trilyon usd değil en azından 3 trilyon usd. olabilirdi .

Kayıpları , israfları ise her yıl üretilen milli gelir büyüklüğünün asgari % 20 sidir ki bugünkü rakamlarla bence 8-10 triyon usd . dir.

Ekrem Pakdemirli nin  EKONOMİMİZİN SAYISAL GÖRÜNÜMÜ 1923 den bugüne kitabı nereden nereye geliyorken nerelere varmışız diye değerlendirme yapmak açısından çok değerli ve ilginç .

Türkiye Cumhuriyeti devlet olarak son anda Osmanlı’dan bir Devlet geleneği , biraz bürokrasi, çok az bilim , eğitim ve sağlık devraldı.

Altyapı , üstyapı , sanayi, ….. stokları sıfıra yakın , beşeri sermaye kalite ve kantite olarak çok zayıftı.

Bu sebeple Sn. Pakdemirli nin kitabı en sade ve anlaşılır eserdir .

Benim bir iktisatçı olarak bakışımda daima ;gerek iktisat politikaları , gerekse iktisadi parametrelere bakışım hep büyük tablonun ( TÜRKİYE GERÇEĞİ’nin) içinde bir yere oturmalı ki anlam ifade etsin ve ona göre değerlendirme, inceleme ve niteleme yapabileyim .

Her şey kime göre, neye göre, ne zaman ile bir yere oturtulmalıdır .

Sosyal ve iktisadi parametrelerde Herşey izafi dir.  Ve zaman içinde devamlı değişkenlik göstermiştir , gösterecektir .

Bu aşamada da tarım, ticaret , turizm , sanayi , ulaştırma , enerji , eğitim , sağlık ,…. gibi aba gruplar ayrı ayrı genel ve bölgesel incelenmeli , nitelik ve nicelik ölçümlemeleri yapılmalı , altyapı ve üst yapı durumu tesbit edilmeli .

Tüm bunlar için mevcut stok , yatırım , üretim hedefleri , istihdam büyüklükleri ve hedef büyüme ve değişmeler planlanmalıdır .

Komünizm nasıl tutmadıysa , kapitalizm de tutmadı .

Parayı , paranın fiyatını ve pariteyi , fiyatlamayı ( relative price forming) elinde tutan büyük güçler sürekli oyun kurallarını değiştirerek batı kapitalizmini ayakta tutmaya çalışıyor .

Çin ise hem bu haksız oynaklığın üstesinden geliyor ( göğüslüyor ve kayıplarını absorbe ediyor) hem de reel her konuda hem nitelik hem nicelik olarak dev adımlarla bugüne geldi.

Ve yukarıda bahsettiğim büyük güçlere rağmen .

Nasıl yaptı ? PLANLAMA ile. Tıpkı Türkiye’nin elindeki çok aşırı cılız envantere rağmen yaptığı nitelik ve nicelik gelişmeleri gibi . Biz sonradan bu yeteneği kaybettik . Hesapsız kitapsız hareket edlnce de İSRAF başladı . Nitelik ve nicelikler gelişim dinamiğini kaybetti. Devlet ve millet ahlaklı , hedefi belirli , çalışkanlık , azim ve bilgiyle yürüyen faaliyetlerinden uzaklaştı .

Sürekli yap-boz , sürekli “tekrar” ve güncellenmiş konular , değerler ,… patinaj . İki ileri bir geri ,…

Envanter çok önemli :

-Neyimiz var neyimiz yok ?

-Neyi nasıl yapalım ?

-Kimlerle yapalım ?

Bindik bir alamete gidiyoruz kıyamete olmasın sakın.

Türkiye herşeye rağmen bugün dünyada önemli bir ülkedir . Güçlü tarafları çoktur.

Plan ve program , 21. Yüzyıl hedefleri önemli .

Ama ben bu konuda hem bilgisiz , hem yorgun, hem enerjisi düşük , dikkati dağınık , şaşkın olmamalıyım.

Bu düşünceler ve niyetlerle yukarıda belirttiğim temel konularda Türkiye’nin envanteri ana fikri üzerinden bilgiler paylaşmak isterim .

Selam ve saygılarımla

Kaynak: Sanayi Haber Ajansı