2023 MAYIS AYI PERAKENDE SATIŞ HACMİ

Perakende kelimesi, son tüketiciye veya ticari amacı olmayacak şekilde yapılan satışlardır. Perakende satış hacmi ise KDV beyannamelerindeki bilgiler baz alınarak hesaplanmaktadır. Ülkemizde perakende satış hacmi büyüyerek devam etmekte ve elde edilen perakende satış hacmi rakamları TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılmaktadır.

Ülkemizde perakende satış hacmi, özellikle merhum Turgut Özal döneminde internet kullanımının başlamasıyla birlikte ivme kazanmıştır. Çünkü telekomünikasyon sayesinde insanlar bütün dünya ile iletişim imkânı bulmuş, tüketici daha da bilinçlenerek ne istediğini bilerek alışveriş yapmaya başlamıştır. Bu bağlamda dünyaca ünlü markalara, teknoloji ürünlerine ve her türlü ihtiyaç maddelerine ulaşabilme olanağı sağlanınca en başta marketler olmak üzere bir takım perakende zincir mağazaları oluşmuştur.

Perakende satışın toptan satıştan farklı olarak bazı özellikleri, bazı ayrıcalıkları bulunmaktadır. Örneğin günümüzde tüketiciye ihtiyacının dışında başka ürünler satabilmek için birtakım faktörler devreye sokulmaktadır. Kule satışları denilen yani bir ürünü kule gibi yükseltip mağazanın en Gözalan yerine koymak, etiketleri 5 kr veya 1 TL düşük yazarak ucuz algısı yaratmak, gerçek indirimden uzak etiketler yazmak, bazı günlerde bir veya birkaç üründe ucuzluk yapmak gibi müşteriye hoş gelecek, son tüketicinin gözüne batacak hamleleri hemen hemen her markette görüyoruz. Bazı ürünlerde ise gramajlara dikkat etmemiz gerekiyor. Özellikle bakliyat ürünlerinde 1000 gr. Yerine 900 gr. lık paketler satışa sunulmaktadır. Bizler de son tüketici olarak etiketleri kontrol etmeden 1000 gr. Diye satın alıyoruz. Özellikle gıda ürünlerinde sadece fiyata bakmak yeterli olmuyor. Son kullanma tarihine mutlaka bakmamız gerekir.

Perakende satışın önem kazanmasında bir diğer etken alışveriş merkezlerinin inanılmaz şekilde çoğalması, sadece alışveriş değil bir takım sosyal aktivitelerin de oluşmasıyla son tüketicinin ilgisini çekecek faaliyetlerde bulunulmasıdır. Tiyatro, sinema salonları, çocuk oyun parkları, kafe, restoran gibi işletmelerin gereğinden fazla oluşması tüketiciyi cezbedecek faktörlerdir. Türkiye’de bugüne kadarki toplam AVM yatırımlarının tutarı 40 milyar dolara ulaştı. AKM’lerde toplam 8,3 milyon metrekarelik kiralanabilir alan bulunuyor. Buna göre Türkiye’de 1.000 kişi başına 106 metrekare AVM alanı düşüyor. Bu yıl içinde açılacak 25 yeni AVM ile toplam 1,1 milyon metrekarelik alan daha eklenecek ve toplam alan 9,4 milyon metrekareye ulaşacak.

Bir diğer etken ve en önemlisi ise internet kullanımının yaygınlaşması nedeniyle bankaların kredi kartı, para kart vd. gibi kartları kullanıcılara çok kolay bir şekilde dağıtmalarıdır. İçinde bulunduğumuz ekonomik kriz döneminde vatandaşların kredi kullanımı zorunlu olarak en yüksek seviyeye çıkmıştır. Kartlar alışveriş yaparken kolay geldiği için kullanıcılar tarafından hesapsız bir şekilde kullanılmakta ancak ödeme zamanı geldiğinde vatandaşı zor duruma düşürebilmektedir. Kredi kartı faizleri ise maksimum seviyededir. Hatta bazı vatandaşlar bir bankanın borcunu diğer bankanın kredi kartını kullanarak ödemeye çalışmakta bu da epeyce yüklü faiz ödenmesine sebep olmaktadır. Perakende mağazalarını kredi kartlarına birkaç taksit yapması alışveriş hacmini yükseltmektedir.

Perakende satışlar, özellikle yaz aylarında tatil bölgelerinde artış gösterebilir. Ekonomik koşullar nedeniyle tatile çıkan vatandaş sayısı az olsa da harcama limitleri arttığı için perakende satışlara katkıda bulunmaktadırlar. Alışverişe çıkmadan önce ihtiyaçlarımızı belirlemeli ve bunun dışına çıkmamaya özen göstermeliyiz. Yani ayağımızı yorganımıza göre uzatmalıyız. Aksi halde aile bütçemiz alt üst olabilir.

TÜİK tarafından yayınlanan Mayıs 2023 perakende satış verileri aşağıdaki gibidir.

Perakende satış hacmi yıllık %28,4 arttı

Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi (2015=100) 2023 yılı mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %28,4 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %22,6, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %36,9, otomotiv yakıtı satışları ise %10,9 arttı.

Perakende satış hacmi yıllık değişim oranı (%), Mayıs 2023

Perakende satış hacmi aylık %2,1 arttı

Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi (2015=100) 2023 yılı mayıs ayında bir önceki aya göre %2,1 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %2,5, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %2,0, otomotiv yakıtı satışları ise %2,2 arttı.

Perakende satış hacmi aylık değişim oranı (%), Mayıs 2023

Perakende ciro yıllık %80,7 arttı

Cari fiyatlarla perakende ciro (2015=100) 2023 yılı mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %80,7 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %87,5, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %109,7, otomotiv yakıtı satışları ise %5,1 arttı.

Perakende ciro yıllık değişim oranı (%), Mayıs 2023

Perakende ciro aylık %4,6 arttı

Cari fiyatlarla perakende ciro (2015=100) 2023 yılı mayıs ayında bir önceki aya göre %4,6 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %5,5, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %5,5 arttı, otomotiv yakıtı satışları ise %0,9 azaldı.

Perakende ciro aylık değişim oranı (%), Mayıs 2023